Rechter verbiedt noodfondscommissie Bondsdag
Constitutioneel Hof noemt besloten commissie ongrondwettelijk

De speciale noodfondscommissie van de Bondsdag druist grotendeels in tegen de grondwet, oordeelde het Bundesverfassungsgericht, het Constitutioneel Hof, dinsdag. Twee SPD’ers maakten er vorig jaar bezwaar tegen dat deze kleine besloten commissie met slechts negen leden besluiten neemt uit naam van de Bondsdag waarin 620 parlementariërs zijn vertegenwoordigd. Het Hof - dat nationale en Europese wetgeving aan de Duitse grondwet toetst - verklaart deze klacht nu gegrond. Om rechtmatig te zijn moet de noodfondscommissie groter worden en de politieke verhoudingen van de Bondsdag weerspiegelen, aldus het Hof. De regering-Merkel heeft aangekondigd de regeling over de betrokkenheid van de Bondsdag snel aan te passen.

In oktober 2011 besloot het Constitutioneel Hof al dat de noodfondscommissie geen beslissingen mocht nemen zolang de rechtmatigheid ervan niet duidelijk was. De beslissingsbevoegdheid over uitbreidingen van het euronoodfonds ESFS lag sindsdien bij de gehele Bondsdag. Daarmee werd voorkomen dat de Duitse regering in haar handelen werd beperkt.

Invloed parlement

In Duitsland heeft het parlement invloed op Europese besluitvorming. Dat is vastgelegd in artikel 23 van de grondwet. In 2009, naar aanleiding van de ratificering van het Verdrag van Lissabon, werd dit nog eens bekrachtigd door het Constitutioneel Hof. Kanselier Merkel moet voor iedere Europese top waar de soevereiniteit van Duitsland of het begrotingsrecht van parlementariërs ter sprake komt eerst bij de Bondsdag langs om een mandaat voor haar beleid te krijgen.

Omdat het bij de uitbreiding van het euronoodfonds om zulke grote bedragen gaat dat het begrotingsrecht van het parlement in het gedrang komt als het daarin niet wordt geraadpleegd, moet Merkel ook voor elke beslissing over dat noodfonds het parlement om toestemming vragen. Dat bepaalde het Bundesverfassungsgericht begin september 2011.

De speciale noodfondscommissie van de Bondsdag had in oktober 2011 moeten worden geïnstalleerd. De commissie had belangrijke, vertrouwelijke besluiten waar veel haast bij is, moeten goedkeuren. Minder belangrijke en vertrouwelijke besluiten met betrekking tot het noodfonds had de begrotingscommissie van de Bondsdag, bestaande uit 41 leden, of de Bondsdag als geheel mogen nemen.