Het instituut en onze projecten
Samen sterk in kennis
© Vorleser Live: Abdelkader BenaliHet DIA onderscheidt zich van andere wetenschappelijke instituten doordat het zich richt op het opzetten en realiseren van activiteiten en projecten die niet alleen het terrein van de wetenschap raken, maar ook dat van onderwijs, maatschappij, politiek, cultuur en beleid. Hieronder geven wij een overzicht van deze projecten. Lees hier meer over onze bijeenkomsten in 2024
Onderwijs: projecten voor de doorlopende leerlijn
Dit cluster van programma's richt zich ten eerste op docenten (in opleiding) voor de vakken geschiedenis, aardrijkskunde, maatschappijleer, economie en Duits, ten tweede op leerlingen in het voortgezet onderwijs en ten derde op studenten. Het DIA ondersteunt deze groepen door middel van kennisuitwisseling, netwerkbijeenkomsten en de ontwikkeling van onderwijsconcepten die gericht zijn op Duitsland en grensoverschrijdende samenwerking.
In 2024 organiseerde het DIA meerdere projecten voor scholieren van het Voortgezet Onderwijs. Hieronder waren projecten voor het vak Duits, zoals de ‘DIA-Krimipreis’. Door zelf een korte ‘Krimi’-scène te schrijven en te filmen oefenen leerlingen schrijfvaardigheid, uitspraak en intonatie. 150 leerlingen namen deel aan dit project.
De DIA-Akademie is een netwerk voor beginnende docenten Duits. Dit netwerk biedt een ondersteunend aanbod om uitstroom tegen te gaan en docenten de mogelijkheid te geven onderling kennis uit te wisselen. 49 docenten waren in 2024 lid van dit netwerk. Het netwerk is bestemd voor docenten in de eerste vijf jaar van hun carrière. In 2024 is het bestand van leden geactualiseerd en in 2025 wil de afdeling inzetten op de werving onder het nieuw cohort docenten.
Ook werd er in 2024 voor de dertiende keer de Dag van de Duitse taal georganiseerd, ditmaal met het thema ‘Spiele und Games’. Door middel van het beschikbaar stellen van 190 pakketten met les- en promotiemateriaal, de publicatie van een online quiz (986 deelnemende klassen) en het creëren van een digitale escape room (935 deelnemende groepen) werden docenten gestimuleerd om aandacht te besteden aan (het belang van) de Duitse taal. In het voorjaar werd tijdens het Nationaal Congres Duits de prijs voor ‘lesidee van het jaar’ uitgereikt. Winnaar was Floris Slot van het Jac. P. Thijsse College in Castricum met een online stedentour door Berlijn.
Het project ‘Studi Anna’ startte in het najaar. DAAD-Lehrassistent Anna vertelt in de Duitse les over opgroeien in de grensregio en over haar studentenleven in Keulen. In 2024 bezocht Anna negen scholen met 25 klassen, waarbij in totaal 607 scholieren werden bereikt.
In november was het DIA vertegenwoordigd op de nationale Buitenlandbeurs in de Jaarbeurs Utrecht, met 800 deelnemers. Sinds februari 2024 ondersteunt het DIA actief de WilWeg-campagne van Nuffic.
Het DIA is het Nederlandse aanspreekpunt voor de beurzen van de DAAD voor een zomercursus, studie of onderzoek in Duitsland. Uiteindelijk werden er in 2024 49 beurzen aangevraagd bij de DAAD, waarvan 36 voor een master, negen voor een zomerprogramma en vier voor een onderzoeksverblijf.
Wetenschappelijke afdeling en het Graduiertenkolleg
Het DIA was in 2024 betrokken bij universitair onderwijs en onderzoek met betrekking tot Duitsland aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). Het instituut geeft impulsen aan zowel bachelor- als masterprogramma's, waaronder de master Duitslandstudies en de bachelor Duitslandstudies en verzorgt en ondersteunt bij taalverwervingsvakken bij Europese Studies en Taalwetenschap. Het DIA organiseerde voor de master Duitslandstudies studiebezoeken naar Berlijn en Essen/Bonn/Düsseldorf.
Het DIA werkt wereldwijd samen met universiteiten en instituten. Zo maakt het DIA met achttien andere instituten deel uit van het netwerk van ‘Centers of Excellence for German and European Studies’. In 2024 werd in deze context en met extra ondersteuning van de DAAD de reeks ‘Green Germany?’ georganiseerd.
Verder was het DIA in 2024 partner in het project ‘NARDIV - United in Narrative Diversity?’, een driejarig project gefinancierd door het Horizon-programma van de Europese Unie over de transnationale relatie tussen Oost- en West-Europa, wederzijdse percepties en de rol van public diplomacy. Hierbij is een tiental Europese academische en maatschappelijke partners betrokken waaronder de universiteiten/ hogescholen van Aix-Marseille, Wroclaw, Hamburg, Boekarest en Szczecinski en culturele instellingen als het Goethe-Insititut Rumänien en het Office Franco-Allemand pour la jeunesse.
In juni organiseerde het DIA de internationale conferentie ‘The Global Turn in German History: New Developments – New Challenges' in Amsterdam. Tijdens deze conferentie met 40 deelnemers stonden de nieuwe perspectieven op de Duitse geschiedenis na de global turn centraal: de nieuwe perspectieven, methoden, onderwerpen en inzichten.
Het DIA ondersteunde in 2024 vijf promotietrajecten, in samenwerking met de Faculteit Geesteswetenschappen aan de UvA (Amsterdam School of Historical Studies en Amsterdam School for Regional, Transnational and European Studies) en de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen van de UvA (Amsterdam Institute for Social Science Research). De promovendi zijn lid van het Graduiertenkolleg. Directeur Ton Nijhuis begeleidde in 2024 zes promotietrajecten aan verschillende universiteiten.
Communicatie en Duitslandweb
Het DIA communiceert met haar doelgroep via twee kanalen: het instituutsdeel van de website duitslandinstituut.nl en het Duitslandweb.
Het Duitslandweb is een onafhankelijk journalistiek platform en de belangrijkste Nederlandstalige bron voor informatie over Duitsland, met een focus op de Duitse maatschappij, politiek, economie, cultuur, taal, en geschiedenis. Onze redacteuren produceren dagelijks korte nieuwsartikelen en wekelijkse achtergrondstukken, columns en interviews. Bovendien houden zij het online naslagwerk over Duitsland bij. Het Duitslandweb heeft een actieve aanwezigheid op sociale media om relevante ontwikkelingen te delen.
Van tevoren was helder voor het DIA dat in 2024 de Europese verkiezingen, de deelstaatverkiezingen in Oost-Duitsland en het EK Voetbal grote thema’s zouden worden. Hier besteedde Duitslandweb uitgebreid aandacht aan. Voor de deelstaatverkiezingen werd een aparte themapagina ontwikkeld. Een aantal andere in het oog springende thema’s waren verder: de grootschalige protesten tegen extreemrechts, de problemen in de coalitie en de Duitse omgang met de oorlog in Gaza.
De website van het DIA had in 2024 ruim 1,52 miljoen weergaven, met een gemiddeld aantal unieke weergaven van 112.000 per maand. Dit is een kleine daling ten opzichte van 2023 (weergaven 1,55 miljoen).
Duitslandweb produceerde in 2024 drie podcasts in de reeks ‘Achtung! Duitse updates’. Deze gingen over respectievelijk extreemrechts in Duitsland, de deelstaatverkiezingen in Oost-Duitsland en de regeringscrisis in november. Verder is een nieuwe serie gestart ‘Burgermoed’, over Duitsers die zich inzetten voor de democratie.
Ook de podcast-reeks ‘Die Vorleser’ werd in 2024 voortgezet; in juni was er een bijzondere live-editie over het werk van Franz Kafka met schrijver Abdelkader Benali als gast in SPUI25. Ter gelegenheid van 35 jaar Mauerfall werd de podcast 'Blik op de Muur' in het leven geroepen, waarin mensen werden geïnterviewd die in de DDR opgroeiden en nu in Nederland wonen.
Publieksbijeenkomsten
Het DIA organiseerde (in samenwerking met partners) het afgelopen jaar 89 publieksbijeenkomsten. Hieronder vallen zowel lezingen door wetenschappelijke gasten, historici en politicologen maar ook lezingen en gesprekken met schrijvers en filosofen. In 2024 stonden de themareeksen 'Mauerfall – Wat blijft?' en 'Green Germany?' centraal.
Lees meer over alle bijeenkomsten in 2024.