Ruimtelijke ordening en regionaal beleid
Federalisme
Ook op het gebied van de ruimtelijke ordening kunnen de deelstaten voor een groot deel hun koers varen binnen het kader dat de centrale regering heeft gecreëerd. Zij bepalen richtlijnen, de zogenaamde Leitbilder. Deze komen gedeeltelijk in overleg met de ministers van ruimtelijke ordening van de verschillende deelstaten tot stand. Daarnaast kunnen de Länder hun eigen invulling geven aan de Leitbilder.
© Bundesarchiv, Bild 183-1990-1003-417De Bondsregering heeft als taak de regionale verschillen in Duitsland te verkleinen. Zij kan dit door middel van bijvoorbeeld belastingvoordelen en subsidiemaatregelen proberen te bereiken.
Bij de aanpak van de regionale verschillen tussen de oude en de nieuwe Bundesländer heeft de Bondsregering een belangrijke rol gespeeld. Na het in 1991 verschenen rapport Raumordnerisches Konzept für den Aufbau in den Neuen Ländern werd in 1993 en in 1995 een visie ontwikkeld op de regionale ontwikkeling van het nieuwe, verenigde Duitsland. De ontwikkeling van de grootstedelijke regio's en de vervlechting van de oude en nieuwe Länder staat in deze rapporten centraal. Er is beduidend minder aandacht voor de landelijke gebieden. Om de regionale economische verschillen te verkleinen wordt door de Bondsregering geld geïnvesteerd in de probleemgebieden, de zogenaamde Fördergebiete. Ook de Europese Unie stelt geld beschikbaar voor dit soort gebieden. De zogenaamde actoren, zoals bedrijven en regionale politici, zijn belangrijk voor de ontwikkeling van een gebied. Zij kunnen de economie op sleeptouw nemen. Bedrijven in een bepaalde regio kunnen, of ze nu grote werkgevers zijn of kleine zelfstandige ondernemingen met veel aandacht voor innovatie, van cruciaal belang zijn voor de ontwikkeling van de regionale economieën. De overheid moet proberen deze locale actoren te stimuleren. Dit is voornamelijk een taak van de regering van de Länder.
De Länder spelen ook op een andere manier een rol. Omdat de deelstaten uit de voormalige DDR zich in een heel ander ontwikkelingsstadium bevinden moeten zij zich andere doelen stellen en andere maatregelen nemen dan deelstaten uit de voormalige Bondsrepubliek. In de oude deelstaten ligt de nadruk op het plannen en ordenen van (economische) activiteiten en het zo efficiënt mogelijk omspringen met de, vaak spaarzame, ruimte om de leefbaarheid te bevorderen. In de nieuwe deelstaten ligt de nadruk eerder op de herstructurering en verdere ontwikkeling van de economie.