Europese Defensiegemeenschap
'Westbindung' onder Adenauer: 1949-1963
De EGKS vormde het begin van een economische eenwording van Europa. Bij de West-Europese staten maakte de vrees voor Duitsland plaats voor de idee dat zij zich samen met Duitsland tegen de Sovjet-Unie moesten wapenen.
© Bundesarchiv, Bild 183-27107-0001 / CCOndertekening van het NAVO-verdrag
In de eerste jaren na de oorlog had de Bondsrepubliek geen eigen leger. De Verenigde Staten wilden Duitsland opnieuw bewapenen zodat het zich kon verdedigen tegen de Sovjet-Unie. Volgens bondskanselier Adenauer kon Duitsland alleen een bijdrage aan de verdediging van Europa leveren als het door de andere Europese staten op gelijke voet werd behandeld.
Adenauer streefde naar het herwinnen van de volledige soevereiniteit van Duitsland en stelde dit als voorwaarde voor herbewapening. Een meerderheid van de Duitse bevolking stond daar echter afwijzend tegenover en ook de Fransen waren tegen.
De Franse minister-president Pleven presenteerde op 24 oktober 1950 een ambitieus plan voor een Europese Defensiegemeenschap (EDG). Het plan voorzag in een Europees leger dat onder commando van een Europese militaire autoriteit en een Europese minister van Defensie stond. In augustus 1954 moest het Franse parlement het verdrag tot oprichting van de EDG ratificeren. Het parlement stemde echter tegen, er was te weinig steun voor een allesomvattende Europese integratie. Daarnaast waren de verhoudingen in de internationale politiek na de dood van Stalin in 1953 minder gespannen. Dat verminderde de druk op de West-Europese staten.
De kwestie van de verdediging van Duitsland werd in 1954 opgelost met de ondertekening van de Parijse Verdragen, het officiële einde van de geallieerde bezetting van Duitsland. Duitsland kreeg grotendeels zijn soevereiniteit terug en werd in 1955 lid van de NAVO. Door de bewapening gezamenlijk te controleren en de Duitse regimenten onder Europees commando te stellen kwamen de regeringsleiders tegemoet aan de Franse angst voor een West-Duits leger. De poging tot de vorming van een politieke Europese eenheid was echter mislukt door het veto van het Franse parlement. Voor Duitsland was het verdrag een succes: het kreeg haar soevereiniteit terug en werd op gelijke voet opgenomen in de NAVO.