VN uit felle kritiek op Duits onderwijssysteem
Nieuws

VN-adviseur Vernor Muñoz wees verschillende oorzaken aan voor de sociale ongelijkheid onder Duitse leerplichtigen. Hij noemde de jonge leeftijd van tien jaar waarop de scholieren de Grundschule (basisschool) verlaten “internationaal uitzonderlijk.” De driedeling van middelbare scholen in Hauptschule (vergelijkbaar met het VMBO), Realschule (HAVO) en Gymnasium is volgens de Costa Ricaanse professor in het recht “extreem selectief en discriminerend”. Daarbij zijn de scholen niet goed aangepast aan gehandicapten, aldus Muñoz. De VN liet het Duitse onderwijssysteem doorlichten naar aanleiding van een wereldwijd onderzoek van PISA naar het verband tussen sociale afkomst en slagingspercentages.

Muñoz verzocht de Duitse regering het schoolsysteem kritisch te herzien. Zijn rapport pleit ervoor scholieren op latere leeftijd voor een middelbare school te laten kiezen en de Hauptschule af te schaffen. Tevens adviseert Muñoz gratis peuteronderwijs zodat kinderen van allochtone ouders op tijd vloeiend Duits leren spreken. Volgens Muñoz speelt sociale komaf in geen enkele andere industriestaat ter wereld zo’n grote rol bij de opleiding als in Duitsland. “Ik heb het gevoel dat het Duitse schoolsysteem er niet op gericht is iedereen erbij te betrekken, maar op het uitsluiten.”

Duitse politici reageerden woedend op de conclusies van Muñoz, die voortijdig uitlekten naar de media. De VN-adviseur zou de complexiteit van het Duitse schoolsysteem tijdens zijn tiendaagse bezoek “niet goed begrepen” hebben. Minister van Onderwijs, Annette Schavan (CDU): “Muñoz’ bericht is feitelijk onjuist. De opdeling in Hauptschule, Realschule en Gymnasia is een succesformule.” De Duitse ambassadeur bij de VN, Michael Steiner (SPD), heeft Muñoz’ bevindingen in naam van de Duitse regering vanochtend in Geneve weersproken.

Een recente studie van het gezaghebbende Ifo-instituut in München onderschrijft echter de conclusies van het rapport. Net als Muñoz geloven de wetenschappers dat verlenging van het basisonderwijs en afschaffing van het drieledige middelbaar onderwijs gelijke kansen in de hand zal werken en de uitval van zwakke scholieren zal beperken. Het Ifo baseert haar conclusies op een vergelijking tussen verschillende Duitse deelstaten. De meeste Oost-Duitse deelstaten hebben nooit een Hauptschule gekend en komen stukken beter uit de tests naar voren.

Al in 2001 bleek uit een PISA-onderzoek dat Duitse scholen ver onder de maat presteerden en dat de kwaliteit van het onderwijs van deelstaat tot deelstaat enorm verschilde. En toen al bleek dat kinderen uit sociaal zwakke maatschappelijke groepen er niet in slaagden het niveau van autochtone leerlingen bij te benen. De uitkomst van het onderzoek sloeg destijds in als een bom.

Na het geweld op de Berlijnse Rütli-Schule vorig jaar laaide de discussie over het Duitse onderwijssysteem, die al ruim dertig jaar onafgebroken wordt gevoerd, opnieuw op. Critici pleitten voor afschaffing van de Hauptschule, die ze smalend het vuilnisvat, de Restschule noemden. De meeste bezoekers van de Hauptschule komen uit een sociaal achtergesteld milieu, het diploma van de Hauptschule wordt steeds minder waard. Veranderingen zijn echter moeilijk door te voeren, omdat er in het voortgezet onderwijs evenveel verschillende onderwijssystemen bestaan als Duitsland deelstaten telt. Op het gebied van onderwijs hebben de deelstaten het laatste woord.

Netzeitung.de
Mehr Chancengleichheit in Deutschland möglich 

Spiegel Online
Uno-Bildungsbericht sorgt für Wirbel