Lessen trekken uit schietpartij Winnenden
Duitse media over de 'Amoklauf' in Zuid-Duitsland

Het is een moeilijk te vertalen woord, Amoklauf. 'Schietpartij' maken veel media ervan. Maar eigenlijk is dat een vorm van Amoklauf. Volgens het Duitse woordenboek betekent het uit het Maleis stammende woord: “in een aanval van paranoia ronddraven en in blinde woede doden.” Maar in hoeverre kun je spreken van “in blinde woede”, vraagt de psychologie-redacteur van weekblad Stern zich af, als zo’n daad soms weken of maanden van tevoren wordt gepland?

Juist dit aspect van planning verdient meer aandacht, vindt hij. Jongeren hebben niet zozeer minder gevaarlijke computerspelletjes nodig, als wel meer aandacht. “Mensen die luisteren en die werkelijk geïnteresseerd zijn.”

Videogames

Dat inzicht delen de meeste Duitse mediacommentaren. Al staat volgens de Frankfurter Allgemeine Zeitung wel degelijk buiten kijf dat geweld in films en videogames een belangrijke rol speelt bij dit soort schietincidenten op scholen. De inzichten van wetenschappers uit vorige school shootings – “zoals het vakbegrip nu tragischerwijze is ingeburgerd” – moeten dringend worden verspreid, schrijft het conservatieve Duitse dagblad. Want Duitsland “moet er rekening mee houden dat ze vaker voorkomen”.

Niet iedereen wordt een moordenaar van Killerspiele, zegt de F.A.Z., maar een “zwak zelfbewustzijn, gefrustreerde geldingsdrang en beledigingen van ouders en klasgenoten zijn al genoeg”. De belangrijkste les uit Erfurt, Emsdetten en nu Winnenden is volgens de F.A.Z. dat daders hun daad elke keer – meer of minder expliciet - aankondigden, maar niet serieus werden genomen. “Leraren, ouders en scholieren moeten leren gevaarlijke Einzelgänger te herkennen voordat ze moordenaars worden.”

Beveiligen scholen

Die Welt legt de nadruk op het beveiligen van scholen. Minstens zo belangrijk als het zoeken naar verklaringen voor de daad is de bescherming van mogelijke slachtoffers. “Die bevinden zich in scholen, dat is een ding dat zeker is”, aldus Die Welt.

Scholen kunnen een stuk beter beveiligd worden, zonder dat het nou direct kazernes worden, vindt het liberale dagblad. “In veel bedrijven en op vliegvelden wordt iedereen gescreend, maar een school kan iedereen ongecontroleerd binnenwandelen.”

De linkse krant die taz ziet ook een belangrijke oplossing in het beter beveiligen van scholen. “Niet direct met hekken en gewapende patrouilles.” De krant pleit voor portiers die zien wie er binnenkomt. Dat mag niet meer zomaar iedereen zijn.

Competentie leraren

Ook heeft de ervaring volgens de taz geleerd dat de daders nooit helemaal onopvallend zijn en de daad nooit helemaal onvoorzien is. “Er zijn terugkerende patronen die je vooraf kunt herkennen, blijkt uit psychologische studies.” En er zijn trainingen voor docenten die hen leren wanhopige jongens te herkennen voordat die hun naar binnen gekeerde gewelddadige fantasiën in daden omzetten. “Dat is geen garantie voor volledige bescherming, maar die trainingen moeten wel op elke school aangeboden worden.”

Deutschlandradio benadrukt dat scholen niet alleen een plek zijn om te leren maar ook een plaats waar relaties en conflicten plaatsvinden. Scholen hebben na het ouderlijk huis de belangrijkste invloed op de ontwikkeling van een kind, maar zijn kennelijk niet competent genoeg op het gebied van relaties en conflicten.

Dat vraagt om een ander profiel van de gemiddelde leraar. Die moet behalve vakkennis ook empathie en sociale vaardigheden bezitten, vindt de toonaangevende radiozender.

                                     Welt.Online, Stern.de, faz.net, taz.de, Deutschlandradio

Afbeelding:

dpa/picture-alliance