Groot corruptieschandaal bij Beierse bank
Ex-manager opgepakt wegens corruptie en belastingontduiking

Afgelopen woensdag arresteerde de Duitse justitie ex-manager Gerhard Gribkowsky. Hij wordt verdacht van corruptie en belastingontduiking. Justitie kwam Gribkowsky op het spoor toen hij de herkomst van een bedrag van 50 miljoen dollar niet kon verklaren, zo meldde de Süddeutsche Zeitung eerder deze week. Gribkowsky had het geld bij een particuliere stichting in Oostenrijk ondergebracht. Daar hoefde hij maar 25 procent belasting te betalen in plaats van de 40 procent die hij in Duitsland had moeten afdragen.

Gribkowsky ontving het geld voor een deal met aandelen in de Formule 1, de hoogste klasse in de autosport. BayernLB kreeg een meerderheid van de aandelen in de schoot geworpen toen media-ondernemer Leo Kirch in 2002 failliet ging. Hij had de aandelen met kredieten van BayernLB gekocht. Het was de taak van Gribkowsky, tot 2008 bestuurslid bij de bank, om de aandelen zo duur mogelijk te verkopen.

Formule 1

In 2005 verkocht Gribkowsky de aandelen aan een investeerder die de baas van de Formule 1, Bernie Ecclestone, goed gezind was. Als dank zou Gribkowsky 50 miljoen dollar ontvangen hebben, volgens de Süddeutsche de grootste som smeergeld uit de Duitse geschiedenis. Voor het aannemen van het geld en het ontduiken van de belasting hangt Gribkowsky een gevangenisstraf tussen de vijf en tien jaar boven het hoofd.

De arrestatie van Gribkowsky vestigt opnieuw de aandacht op andere dubieuze praktijken bij de bank. In 2007 nam BayernLB de Oostenrijkse bank Hypo Group Alpe Adria (HGAA) over voor 1,7 miljard euro. Volgens het Duitse Openbaar Ministerie heeft het toenmalige bestuur van BayernLB bewust te veel voor de overname betaald. Daarnaast zou het bestuur Jörg Haider, de toenmalige minister-president van de Oostenrijkse deelstaat Karinthië, hebben omgekocht om de bank in handen te krijgen. Karinthië was hoofdeigenaar van HGAA.

Verlies

Volgens de Süddeutsche Zeitung hebben private investeerders meer dan 100 miljoen euro aan de overname van HGAA verdiend. Maar voor de Beierse belastingbetaler werd de deal een ramp. HGAA bleek een slechte investering die de deelstaat Beieren en BayernLB een verlies van maar liefst 3,7 miljard euro opleverde.

De zeven Landesbanken in Duitsland werden kort na de Tweede Wereldoorlog opgericht om de financiële afwikkeling van de wederopbouw te regelen. In tegenstelling tot commerciële partijen zijn de Landesbanken niet uit op winst, maar fungeren ze meer als huisbankier voor de deelstaatregeringen. Daarnaast verstrekken ze goedkope kredieten om de regionale economie te stimuleren. Tot 2005 stonden de deelstaten borg voor de handelingen van hun Landesbanken.