Merkel krijgt eredoctoraat in Nijmegen
Merkel zet lustrum universiteit luister bij

Een dag nadat Angela Merkel voor de derde maal op rij door Forbes Magazine tot machtigste vrouw van de wereld is verkozen, ontvangt de bondskanselier in de Stevenskerk in Nijmegen een eredoctoraat van de Radboud Universiteit. “Bijzonder, om een dochter van een dominee een eredoctoraat te geven in een kerk die voor oecumenische diensten gebruikt wordt”, grapt rector magnificus Bas Kortmann.

Op de eerst rij, naast Merkel, zitten premier Rutte en de ministers Bussemaker, Dijsselbloem, Altmaier en Pofalla. De Nederlanders lachen om Kortmann, de Duitsers niet. Er wordt namelijk in beide moedertalen gesproken. “Dat moet in Europa kunnen, toch?”, aldus de rector magnificus.
Merkel krijgt de eretitel voor “haar grote internationale verdiensten, met name haar inzet voor een sterk, krachtig en betrouwbaar Europa”, spreekt hij dan plechtig. “Dit eredoctoraat is daarmee ook een eerbetoon aan het Duitsland dat sinds 1949 zo’n belangrijke rol in Europa vervult en voor ons land zo’n belangrijk buurland is. En u , Doctor Merkel, bent – om de woorden van de Nederlandse publiciste Elsbeth Etty te citeren - de verpersoonlijking van het naoorlogse wonder van de Bondsrepubliek.”

Met een half oog op de afgevaardigden van de Nederlandse regering benadrukt Kortmann haar bijdrage aan innovatie en wetenschap in Duitsland. “U bent daartoe persoonlijk gemotiveerd, zoals u in 2008 zei: “Als we onze welvaart willen behouden lukt ons dat alleen met al onze bronnen van weten, kennis, denken en onderzoek.” De investeringen die onder uw leiding zijn gedaan in de wetenschap, zijn een voorbeeld voor vele landen, niet in de laatste plaats voor Nederland.”

Ook voorzitter van het College van Bestuur Gerard Meijer spreekt met een omweg tot Rutte. “De relatie met Duitsland is goed, maar tijden veranderen. Zoals onze ambassadeur in Berlijn, de heer Krop, in een recent artikel duidelijk maakte: de relatie is goed, maar verandert. Berlijn is geen Bonn. Het politiek perspectief van Duitsland richt zich meer op het Oosten. Nederland is slechts één van de negen buurlanden van Duitsland en Nederland zal moeten investeren in de relatie met Duitsland om, in zijn woorden, op de Duitse radar te blijven.”

Dan is het de beurt aan de bondskanselier. Merkel krijgt een rode lap omgedrapeerd, het doctoraatkleed, en bedankt de aanwezigen in een speech over vertrouwen. “Dat Duitsland na de Tweede Wereldoorlog het vertrouwen van Europa kreeg – juist van haar buurlanden – dat zullen wij nooit vergeten. Deze verzoening, in feite een vertrouwensvoorschot, heeft de vruchten geworpen van vrijheid, vriendschap en economische voorspoed.”

Protesten

Voor het evenement was aangekondigd dat studenten Merkel naast haar eredoctoraat ook een 'schandedoctoraat' zouden geven vanwege haar machtspolitiek in Europa. Hoewel Nijmegen als Havana aan de Waal bekendstaat, is binnen noch buiten een demonstrant te bekennen.

Voor de kerk staan wel honderden mensen die hopen de vrouw uit te zwaaien die ze al zo vaak op televisie hebben gezien. “Echt geweldig en terecht dat ze de titel krijgt ook”, aldus toeschouwer Jantine Mandersloot. “Ze is het boegbeeld van Duitsland en Europa ook wel. Goed hoe zij de landen aanpakt die nu de EU naar beneden halen. Hoewel we ze natuurlijk nooit hadden moeten toelaten.”
Binnen is doctor honoris causa Merkel het niet met haar eens. Ze benadrukt dat het in de huidige crisis belangrijk is dat onderling vertrouwen de basis blijft. “Ik en Mark kunnen hier zeker zeggen dat Europa gehandeld heeft om het vertrouwen te herwinnen. We zijn er alleen nog niet.”

Enkele punten van verbetering zijn fiscale discipline en hervorming van de banken. Ook een gemeenschappelijke aanpak van jeugdwerkloosheid is noodzakelijk, zegt Merkel. Ze waarschuwde tegen een eenzijdige focus op groei of bezuinigingen. “Het gaat om concurrerende groei. Onderlinge solidariteit en nationale verantwoordelijkheid gaan hierbij hand in hand.” En zo ontstaat uiteindelijk, stapje voor stapje, een werkelijk geliefd Europa, aldus Merkel.