Na neonazi-terreur: NPD-verbod onwaarschijnlijk
Informanten veiligheidsdienst kunnen partijverbod in de weg staan

Zeker honderd informanten van de Duitse veiligheidsdienst Verfassungsschutz zijn actief in de rechts-extremistische partij NPD, schrijft de regionale krant Kölner Stadt-Anzeiger vandaag. In de Duitse media vragen commentatoren zich af of de NPD haar succes niet voor een groot deel aan de veiligheidsdienst te danken heeft. De Duitse wereldomroep Deutsche Welle haalt een criminoloog aan die zegt dat een deel van de activiteiten van de NPD is gefinancierd met belastinggeld dat via informanten van Verfassungsschutz bij de NPD terecht kwam.

Rechts-extremistische terreurcel

Duitsland is geschokt door het nieuws van de rechts-extremistische terreurcel uit Thüringen. Drie neonazi’s trokken meer dan tien jaar lang onopgemerkt door Duitsland en pleegden voor zover nu bekend tenminste tien moorden - negen op immigranten, de zogenoemde Dönermoorden, en een op een politieagente - verschillende bankovervallen en een bomaanslag. Politie, justitie en de Duitse overheid zijn er totaal door overvallen. Minister Hans-Peter Friedrich (CSU) van Binnenlandse Zaken gaf eerder deze week tegenover de ARD toe dat niemand zich had kunnen voorstellen dat dergelijke terreurorganisaties in Duitsland konden bestaan.

De discussie over een verbod op de NPD laait nu weer op. SPD-fractievoorzitter Frank-Walter Steinmeier, de Duitse politievakbond, maar ook politici van de CDU - de partij die tot nu toe tegen zo’n verbod was - willen een nieuwe poging wagen, meldt Deutsche Welle. Kanselier Angela Merkel (CDU) riep maandag op het CDU-partijcongres al op om opnieuw te onderzoeken of de NPD kan worden verboden.

Spionnen

Juist de aanwezigheid van de informanten van Verfassungsschutz kan een NPD-verbod in de weg staan. In 2003 mislukte een eerdere poging de partij te verbieden. Het Duitse Constitutioneel Hof oordeelde toen dat het bewijsmateriaal waarmee moest worden aangetoond dat de NPD ongrondwettelijk was, niet bruikbaar was. Een deel van dat bewijsmateriaal was gebaseerd op uitspraken van partijleden die informanten bleken te zijn. Het Hof besloot een verbod daarom destijds niet eens te onderzoeken en stelde dat bij een nieuwe poging eerst moet worden gezorgd dat er geen informanten meer in de partij actief zijn.

In 2003 was naar schatting 15 procent van de NPD’ers informant van Verfassungsschutz. Dat is minder dan het aantal spionnen dat nu in de NPD is geïnfiltreerd, schrijft de Süddeutsche Zeitung vandaag. Het dilemma voor de veiligheidsdiensten is dat ze de informatie van de spionnen nodig hebben om kennis over de NPD te vergaren die tot een verbod zou kunnen leiden. Daarom is het terugtrekken van de informanten voor de diensten geen optie.

Radicale neonazi's

De NPD, die volgens nieuwssite Heute.de zo’n 6600 leden heeft, is op dit moment in de parlementen van de Oost-Duitse deelstaten Saksen en Mecklenburg-Voorpommeren vertegenwoordigd. In Duitsland moeten partijen 5 procent van de stemmen halen om in een parlement zitting te mogen nemen. In de Bondsdag, de Duitse Tweede Kamer, heeft de NPD die kiesdrempel nooit gehaald.

Volgens Spiegel Online neemt het aantal rechtsextremisten in Duitsland af - 25.000 in 2010 tegenover 26.600 in 2009 - maar het aantal radicale neonazi’s neemt juist toe. Vorig jaar telden de veiligheidsdiensten er 5600. Dat is 600 meer dan in 2009.