Duitsland in 2033
Toekomstscenario's

Hoe zal een vergrijsd Duitsland er uitzien? Zal de Moslimpartij de grootste fractie in de Bondsdag worden, nadat Duitsland decennialang arbeidsimmigranten uit moslimlanden heeft geworven? Zullen bejaarden bezit nemen van de steden? Moet het inkrimpende Duitsland plaats vrijmaken in het Europees Parlement voor het snel groeiende Turkije? Wordt 'oud' in plaats van 'jong' de norm in de samenleving? Verdwijnt de werkloosheid als sneeuw voor de zon?

Het is moeilijk om een antwoord te geven op de vraag, hoe de samenleving van de toekomst er zal uitzien. Demografische ontwikkelingen kunnen weliswaar vrij nauwkeurig voorspeld worden, maar het is afwachten hoe de samenleving - niet in de laatste plaats de politiek - daar op reageert. En juist deze reactie bepaalt voor een belangrijk deel hoe Duitsland er over dertig jaar uitziet.

De artikelen in dit hoofdstuk hebben daarom het karakter van een 'schets'. Zij bevatten geen voorspelling over de toekomst, maar beschrijven vooral mogelijke consequenties van de vergrijzing. Doel is om denkbare gevolgen van de vergrijzing - waar nu misschien nog niet iedereen bij stilstaat - onder de aandacht te brengen.

Lees verder: Vergrijzing en integratie