Winst PVV: ‘Een waarschuwing voor Duitsland’

Tagesschau

Nederlanders zijn gewoon helemaal klaar met hun politici, schrijft de Brusselse correspondent Andreas Meyer-Feist van nieuwssite Tagesschau in een commentaar op de verkiezingsuitslag. Het resultaat is een "radicale afwijzing van dat wat was.” De kiezers hebben “overduidelijk laten zien” dat ze weinig tot niets meer op hebben met hun politieke leiders “die hen met wispelturigheid en niets doen hebben teleurgesteld. De gehele middenklasse werd met haar problemen genegeerd,” of het nou ging om betaalbare woningen of om migratie. “In plaats van elkaar te steunen in moeilijke tijden raakten de coalitiepartijen in Nederland verdeeld. Daarvoor hebben ze nu de rekening gekregen.” 

Wilders was in de verkiezingscampagne alomtegenwoordig en verborg “met geslepen retoriek” zijn radicale standpunten, schrijft Tagesschau. “Hij zal alles doen om aan de macht te komen”. Het Nederlandse verkiezingsresultaat is een “waarschuwing, ook voor Duitsland, ook voor Europa. Bij ons staat een niet minder ingewikkelde coalitie dicht bij de afgrond.” In Duitsland zit de regering van SPD, Groenen en FDP op dit moment in een diepe crisis. “Juist in moeilijke tijden moeten oplossingen worden gezocht en gevonden. Juist dan moet je je herpakken.” 

Tagesspiegel

“De rechtspopulist Geert Wilders heeft na de verkiezingen de sleutelrol in Nederland. En Duitsland krijgt een idee van wat er dreigt als de politiek de ontevredenheid over migratie niet adresseert”, concludeert Christoph von Marschall van de Tagesspiegel. De schok is groot en zal ook de politiek in Duitsland en de EU opschudden, verwacht de krant. 

Dat Wilders coalitiepartners vindt, kan de Tagesspiegel zich moeilijk voorstellen. Een minderheidsregering van midden-rechtse partijen lijkt de commentator waarschijnlijker. “Die moet zich dan door Wilders laten gedogen.” 

In Duitsland zijn volgend jaar verkiezingen in de Oost-Duitse deelstaten Saksen en Thüringen. Daar dreigt hetzelfde te gebeuren als nu in Nederland: de rechts-radicale AfD speelt er “een vergelijkbaar dominante rol als Wilders’ PVV in Nederland. Ook daar is de oncontroleerbare migratie het overheersende thema, dat bij veel kiezers voor zoveel ontevredenheid zorgt.” Het cordon sanitair tegen de AfD is weliswaar sterker dan dat tegen de PVV, schrijft de Tagesspiegel, maar ook in Duitsland “is het geen duurzame oplossing om rechts-populisten in de debatten over mogelijke coalities te negeren. En al helemaal niet als het de middenpartijen niet lukt de proteststemmers ervan te overtuigen dat ze effectieve antwoorden op migratievraagstukken hebben.” 

Frankfurter Allgemeine Zeitung

De FAZ komt vandaag met een uitgebreid portret van Geert Wilders en zijn PVV onder de kop ‘Geert Wilders’ lange strijd tegen de islam’ (betaalmuur). “De schrik van de Nederlandse partijen zoekt coalitiepartners”, introduceert journalist Andreas Ross hem. “Daarvoor zet hij zijn twee decennia gecultiveerde haat tegen de islam in de ijskast. Dat zegt hij tenminste.” De FAZ beschrijft Wilders Werdegang tot nu toe en analyseert zijn verkiezingsoverwinning van woensdag. 

Wilders hoeft niet bang te zijn voor onenigheid in zijn partij over de nu te varen koers, legt Ross uit. “Wilders is het enige lid van de PVV. Niet eens zijn 36 fractieleden die nu met hem in het parlement komen, hebben inspraak in het verkiezingsprogramma. Anders dan in Duitsland is democratie binnen partijen zelf niet voorgeschreven. Wilders besloot een eenmanspartij op te richten zodat hem niet hetzelfde lot dreigt als veel andere populistische partijen die door geruzie werden ondermijnd.”  

Als Wilders daadwerkelijk minister-president wordt, moeten andere Europese regeringen zich niet alleen instellen op een “algemene integratiescepsis”, schrijft de FAZ. "Wilders heeft zich er ook tegen uitgesproken in Oekraïne ‘Nederlandse miljarden te verspillen’. En hij doet klimaatbeleid ronduit af als ‘waanzin’.” 

Süddeutsche Zeitung

Thomas Kirchner van de Süddeutsche Zeitung is niet voorzichtig met zijn beschrijving van Geert Wilders: “een van de meest onverbiddelijke islamcritici van het continent, een keiharde nationalist die uit de EU en de NAVO wil stappen, een uitgesproken xenofoob die het aantal asielzoekers ‘direct naar nul’ wil terugbrengen”. En die kan “daadwerkelijk premier van Duitslands buurland worden”. Wat dat voor het land betekent “dat tot nu toe vast in de EU en de NAVO verankerd is, dat tot de felste Europese tegenstanders van de Russische president Poetin hoort, die meermaals door Wilders het hof is gemaakt, dat is afwachten.”    

ZDF Heute Journal

Het Heute Journal van omroep ZDF schrijft bij een reportage waarin kiezers aan het woord komen: “Het ooit liberale, kosmopolitische, multiculturele Nederland is veranderd in een intern diep verscheurd land.”