Duits moet eenvoudiger worden
Bondsdag praat over eenvoudig Duits taalgebruik

Ellenlange Duitse zinnen in bureaucratentaal zijn voor Nederlanders vaak een hels karwei om doorheen te komen. Maar ook veel Duitsers komen er niet uit. Lange Duitse woorden als Schienengüterfernverkehrnetz (spoorgoederenlangeafstandsnet) of Wachstumbeschleunigungsgesetz (groeiversnellingswet) helpen daarbij niet echt.

Twee vijfde van de Duitse beroepsbevolking blijkt niet over voldoende leesvaardigheid te beschikken om goed met de taal uit de voeten te kunnen. Dat blijkt uit onderzoek van het ministerie van Onderwijs. De SPD wil dat er meer gedaan wordt om Duits toegankelijker te maken. Daarom vindt er vandaag op initiatief van de sociaaldemocraten in de Bondsdag een debat plaats over eenvoudig taalgebruik.

Verschil 'einfach' en 'leicht'

Er zijn eerder stappen gezet om geschreven Duits toegankelijker te maken voor mensen die moeite hebben met lezen, maar inhoudelijk rammelt het beleid volgens SPD. Zo wordt er vaak geen onderscheid gemaakt tussen leichte Sprache (makkelijke taal) en einfache Sprache (eenvoudige taal). De eerste categorie wordt voornamelijk gebruikt voor mensen met een verstandelijke beperking, leggen de initiatiefnemers van het debat in hun voorstel uit. Hierbij wordt gebruik gemaakt van afbeeldingen, eenvoudige woorden en hele korte zinnen. Een voorbeeld is het onderdeel 'Bundes-Tag' op de website van de Bondsdag. 

Maar lang niet iedereen met een leesprobleem heeft ook zo’n beperking. Mensen die alleen maar moeite hebben met lezen, worden op deze manier niet goed geholpen. Deze groep heeft juist behoefte aan zogeheten ‘eenvoudige taal’ die jargon vermijdt, geen leenwoorden bevat en een groter lettertype heeft.

Nederland gidsland

Als voorbeelden van een landen die wel goed omgaan met eenvoudig taalgebruik noemt de SPD Nederland en Zweden. Hier wordt al veel langer het gebruik van ‘eenvoudige taal’ gestimuleerd. Dat heeft volgens de partij tot gevolg dat mensen sneller informatie vinden en dat ze door oefenen gaandeweg een hoger niveau bereiken.

Ook prijzen ze dat er in Nederland zoiets bestaat als een "allesomvattende strategie". Hierbij valt niet alleen te denken aan eenvoudige taal op overheidssites, maar ook aan de tv-spotjes waarin het probleem van laaggeletterdheid aan een breed publiek wordt uitgelegd. Daarnaast worden mensen aangespoord om hulp te zoeken.