Achtergrond

Toen vorige week massaal dode vissen werden gevonden in de rivier de Oder, was het al te laat. Giftige stoffen in het water hebben het ecosysteem ernstig aangetast. Het zal volgens Axel Vogel, minister van Milieu van de Duitse deelstaat Brandenburg, nog jaren duren voor de rivier zich heeft hersteld van deze milieuramp. (Geactualiseerd op 18 augustus; giftige algen gevonden, alinea 3)

Op 8 augustus 1932, vandaag precies 90 jaar geleden, reden de eerste auto’s over de nieuwe en eerste snelweg van Duitsland tussen Keulen en Bonn. Een Kraftfahrstraße, werd de weg zonder kruisingen en met aan beide zijden twee banen genoemd. Twee dagen tevoren had de Keulse burgemeester Konrad Adenauer, die na de oorlog de eerste bondskanselier van Duitsland werd, de weg feestelijk geopend.

Er stroomt weer gas door pijpleiding Nord Stream 1. De afgelopen anderhalve week was de pijplijn dicht voor onderhoud en de vrees was dat Rusland de gaskraan niet weer zou openen. Al sinds juni levert Rusland nog maar 40 procent van de normale hoeveelheid. Vanwege de Duitse afhankelijkheid van Russisch gas heeft Rusland met zijn gastoevoer een stevige troef in handen. Duitsland houdt voor de komende maanden rekening met verschillende scenario's. Geactualiseerd op 21 juli 2022

Duizenden mensen in Duitsland belanden jaarlijks in de gevangenis voor zwartrijden met het openbaar vervoer. Om aan dit ‘oneerlijke proces’ een einde te maken, is in 2021 het Freiheitsfonds opgericht, dat inmiddels bijna 500 zwartrijders heeft vrijgekocht. De minister van Justitie wil de straffen voor reizen zonder geldig vervoersbewijs nu opnieuw beoordelen.

De Nederlander Jacco Pekelder, opgegroeid bij de Duitse grens, verruilde de Universiteit Utrecht voor de universiteit in Münster. Hij is sinds kort directeur van het Zentrum für Niederlande-Studien. Duitslandweb sprak hem tussen de dozen in zijn woning in Utrecht, kort voor zijn definitieve verhuizing naar Münster. Pekelder is geboeid door de kleine, grijze verschillen tussen Nederland en Duitsland. "In eerste instantie denk je: die Duitsers tikken ongeveer hetzelfde als wij en dan kom je erachter dat alles toch weer net iets anders is."

Precies een jaar geleden, op 13 en 14 juli 2021, werd Duitsland getroffen door een watersnoodramp. Ruim 180 mensen kwamen om het leven bij de grote overstromingen in Noordrijn-Westfalen en Rijnland-Palts. Huizen, bruggen en wegen werden compleet weggevaagd. Het is een van de grootste natuurrampen in de geschiedenis van de Bondsrepubliek.

Is de liberale democratie nog wel geschikt als regeringsvorm in deze tijden van crisis? Moeten we ons politieke en economische systeem niet vernieuwen? Daarover debatteerden de Duitse historicus Hedwig Richter en de Nederlandse socioloog Willem Schinkel vorige week met elkaar in Amsterdam op uitnodiging van het Duitsland Instituut.

De Duitse historicus Hedwig Richter (1973), professor voor Neuere und Neueste Geschichte aan de Universität der Bundeswehr München, schreef in 2020 een bestseller over de wortels van de Duitse democratie en is een van de opvallendste historici van het moment. Ze gaat vrijdagmiddag in Amsterdam in gesprek met Willem Schinkel (1976), hoogleraar Sociale Theorie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en veelvuldig omschreven als scherpzinnige en radicale denker.

Brandende hooibalen, geblokkeerde snelwegen en woedende boeren voor het huis van een minister: in Nederland domineren de boerenprotesten tegen het strenge stikstofbeleid het nieuws. In Duitsland, waar ook te veel stikstof wordt uitgestoten, is het stil. Hoe zit dat?

Eindelijk was de Duitse kanselier Scholz bij Zelensky in Kiev, samen met de Franse president Macron, de Italiaanse premier Draghi en de Roemeense president Johannis. Zelensky verwijt Duitsland te veel rekening te houden met de Russische president Poetin. Ondertussen knijpt Poetin het gas af en vreest Duitsland een acute energiecrisis. "Het is net armpje drukken", zei minister Habeck (Economie en Klimaat). Maarten Westerveen bespreekt de Duitse positie in de Oekraïne-oorlog met Duitslandweb-redacteuren Marja Verburg en Wiebke Pittlik in een nieuwe aflevering van Achtung! Duitse updates.