Achtergrond

De afschaffing van de Duitse dienstplicht in 2011 was een fout, zei de nieuwe minister van Defensie Boris Pistorius (SPD) vlak na zijn aantreden. Een opvallende uitspraak: verschillende leden van de bondsregering willen juist een einde maken aan de discussie over een herinvoering van de dienstplicht in Duitsland. Die werd ruim 10 jaar geleden afgeschaft: een groot leger met dienstplichtigen was niet meer nodig in een tijd waarin Bundeswehrsoldaten vooral werden ingezet in internationale missies, was toen de gedachte.

Op 6 februari 2013, vandaag 10 jaar geleden, richtte econoom Bernd Lucke samen met andere economische wetenschappers de partij Alternative für Deutschland (AfD) op. De afschaffing van de euro was het belangrijkste agendapunt. In de jaren daarna ontwikkelde de AfD zich tot een anti-islampartij en werd ze steeds rechts-radicaler. Tegelijkertijd is ze een stabiel onderdeel van het Duitse partijenlandschap geworden.

Wie één Instagram-video van Robert Habeck heeft gezien, weet genoeg. Deze Duitse minister communiceert anders. Zijn strategie: geen vage termen en gewichtigdoenerij, maar begrijpelijke woorden en rechtdoorzee. Met zijn groot gevoel voor taal luidt Habeck in Duitsland een nieuw tijdperk in op het gebied van politieke communicatie.

Een bijzondere ochtend was het vrijdag in de Bondsdag. Voor het eerst werden tijdens de jaarlijkse Holocaust-herdenking slachtoffers herdacht die vanwege hun seksuele oriëntatie en genderidentiteit zijn vervolgd. De verscheidenheid aan mensen en genodigden die de plechtigheid bijwoonden, gaven kleur aan het grauwe en regenachtige Berlijn.

Dat Duitsland veertien Leopard-2 gevechtstanks aan Oekraïne gaat leveren, is niet verrassend, zegt Markus Kaim, specialist veiligheidspolitiek bij de Stiftung Wissenschaft und Politik (SWP) in Berlijn; een belangrijke denktank die de Duitse politiek adviseert over veiligheidskwesties. Duitslandweb-redacteur Lynn Stroo bezocht Kaim woensdag samen met een groep studenten. Het nieuws over de tanks was net bekend, en Kaim duidde de Duitse strategie.

De jaarlijkse herdenking van de Holocaust in de Bondsdag vrijdag 27 januari staat dit jaar in het teken van de slachtoffers die vanwege hun seksuele oriëntatie of genderidentiteit zijn vervolgd. Een bijzonder moment voor lhbt’ers in Duitsland, met een lange voorgeschiedenis.

Een Nederlandse musical brengt het Berlijnse leven direct na de bouw van de Muur naar de theaters. In 'Checkpoint Charlie' moeten acht personages zich zien te voegen naar een harde nieuwe werkelijkheid. “Iedereen kan iets van zichzelf herkennen.”

Met een Frans-Duits kabinetsberaad en een gezamenlijke parlementszitting hebben Frankrijk en Duitsland zondag het zestigste jubileum van het Élyséeverdrag gevierd, het vriendschapsverdrag dat de twee landen in 1963 sloten. De gezamenlijke persconferentie kon niet verhullen dat er weinig warme gevoelens zijn tussen de nieuwe Duitse kanselier Scholz en president Macron. Duitsland trekt te weinig samen op met Frankrijk, is de algemene teneur.

De oorlog in Oekraïne en de energiecrisis zullen in 2023 grote thema’s in Duitsland blijven. In Berlijn worden de verkiezingen van 2021 overgedaan. En vanaf het voorjaar krijgen Duitse jongeren een Kulturpass met een tegoed voor boeken, theater- en concertbezoeken. Een overzicht van Duitsland in 2023.

Hebben de Hohenzollern, Duitslands belangrijkste adellijke familie, Adolf Hitler aan de macht geholpen? Over die vraag wordt in Duitsland al jaren fel getwist. Het antwoord is van groot belang voor de uitkomst van een juridische strijd tussen de familie en de staat over de teruggave van kastelen en andere kostbaarheden. “Met hun symbolische kapitaal en brede netwerken hebben ze het naziregime zeker geholpen”, stelt de Duitse historicus Stephan Malinowski.