Achtergrond

Nederland en Duitsland staan deze dagen stil bij de Tweede Wereldoorlog en de gevolgen daarvan. De oorlog in Oekraïne werpt nieuwe dilemma's op bij het herdenken. Maar ook eerder ging herdenken gepaard met discussies. Hoe viert Duitsland zijn dag van bevrijding, 8 mei? En hoe kijkt Nederland naar zijn oorlogsverleden? Een selectie van onze producties uit het archief:

Na twee jaar coronabeperkingen zou 2022 het jaar worden waarin er weer in gezamenlijkheid aan het einde van de Tweede Wereldoorlog kon worden herinnerd. Maar de agressie van Rusland in Oekraïne overschaduwt en verdeelt de herdenkingen in Duitsland. Dit artikel is op 7 mei geactualiseerd

Kanselier Scholz heeft zondag tijdens een bijeenkomst van de Duitse vakbonden in Düsseldorf de beslissing verdedigd dat Duitsland nu toch zware wapens levert aan Oekraïne. Werd hem eerst verweten te wijfelachtig te zijn, nu klinkt in eigen land de kritiek dat Duitsland te ver gaat in de hulp aan Oekraïne.

Wanneer het over de RAF gaat denken veel mensen aan Andreas Baader of Ulrike Meinhof. Niet minder belangrijk voor de organisatie was Brigitte Mohnhaupt. Zij behoorde tot de eerste generatie van de RAF, maar ontpopte zich later tot het hoofd van de tweede generatie. Mohnhaupt stond bekend als een van de gevaarlijkste RAF-leden.

Vijftig jaar geleden, in 1972, begon de Rote Armee Fraktion het 'Mei-offensief', de eerste reeks aanslagen van de Duitse linkse terreurbeweging. Bijna dertig jaar was de RAF actief. De extreem gewelddadige acties van de RAF en het repressieve antwoord van de staat daarop, maakten jarenlang veel los in Duitsland. In deze tijdlijn vind je een overzicht van de meest opzienbarende gebeurtenissen in de geschiedenis van de organisatie in Duitsland.

"We groetten de Führer nog een keer en toen ging hij met Eva Braun zijn kamer in. Met Goebbels, Bormann en anderen wachtte ik in de gang. Een schot brak de stilte", citeert de website van de NOS Hitlers adjudant Otto Günsche. Op 30 april 1945 pleegde Hitler zelfmoord in zijn bunker in Berlijn. De tijdlijn Kriegsende (einde van de oorlog) laat zien wat er verder gebeurde in Duitsland in de laatste maanden van de oorlog en de eerste maanden na de capitulatie.

Dansen, feesten en entertainment in het openbaar: dat is in Duitsland op Goede Vrijdag verboden. Het zogenoemde Tanzverbot heeft ook gevolgen voor het tv- en filmaanbod. Maar steeds minder mensen zijn bereid zich eraan te houden.

Verpleeghuizen in Nederland mogen wandelgrage dementerenden achter slot en grendel houden, in Duitsland is dat verboden; in Duitsland wordt veel meer antibiotica toegediend dan in Nederland: het zijn slechts twee voorbeelden van verschillen in de gezondheidszorg tussen Nederland en Duitsland, die worden onderzocht door het grensoverschrijdende Cross-Border Institute of Healthcare Systems and Prevention (CBI).

Omdat het Boekenweek is, zetten wij onze mooiste artikelen over Duitse literatuur op een rij: interviews met Duitse schrijvers, boekentips, een literatuurpodcastreeks en columns.

Door de oorlog in Oekraïne staat Duitsland onder druk. In binnen- en buitenland gaan stemmen op om meer en zwaardere wapens aan Oekraïne te leveren, om hardere sancties in te voeren en om helemaal af te zien van Russisch gas. Tot dat laatste is Duitsland niet bereid. Podcastmaker Maarten Westerveen spreekt hierover met Duitslandweb-redacteuren Wiebke Pittlik en Marja Verburg.