Achtergrond

Op 23 februari 2025 ging Duitsland naar de stembus voor een nieuwe Bondsdag. Hoe liep dat af? Met een grote opkomst, een grote winnaar, een grote verliezer, een grote verrassing en meer. In deze video vatten we het voor je samen. 

Duitsland heeft zondag een nieuw parlement gekozen. De CDU/CSU van Friedrich Merz werd de grootste en de AfD wist haar zetelaantal bijna te verdubbelen. Maar juist Die Linke groeide onverwachts hard, vooral onder jongeren. Een blik in de analyses van het kiesgedrag.

Historicus en publicist Kemal Rijken volgt de Duitse verkiezingscampagne de komende weken. Iedere week bezoekt hij een andere partij, ergens in Duitsland. In dit blog beschrijft hij wat hem opvalt. 

Duitsland heeft zondag gestemd. De CDU/CSU is de grootste partij geworden, de AfD de tweede. De FDP en de BSW hebben de kiesdrempel niet gehaald. Dat maakt een coalitie van CDU/CSU en SPD mogelijk. Dit liveblog werd op zondag 23 februari en de dagen erna bijgehouden en is inmiddels gesloten. Lees voor meer informatie ons verkiezingsdossier.

Immigratie en de omgang met de AfD is nog steeds het overheersende thema in de Duitse verkiezingscampagne. De dag voor de verkiezingen demonstreren in heel Duitsland weer mensen tegen de AfD en voor de democratie. En de Linke is bezig aan een verrassende opmars in de peilingen. 

Het Duitse kiesstelsel zit vol checks and balances. Wetenschappelijk medewerker van het Duitsland Instituut Hanco Jürgens legt hoe groot de invloed van het vorig jaar hervormde kiesstelsel is voor individuele politici en voor de verhoudingen tussen partijen in de Bondsdag, juist bij de Bundestagswahlen van dit jaar.

Nederlandse media besteden veel aandacht aan de Bondsdagverkiezingen van 23 februari. Als je iets over Duitsland wil leren, is dit het moment om je tv aan te zetten, radio en podcasts te luisteren of de uitgebreide dossiers van de Nederlandse kranten en nieuwssites te volgen. We zetten er een aantal voor je op een rij, met aan het eind ook één bijzondere Duitstalige podcast. Heb je zelf tips? Laat het ons onderaan weten via de reacties.

Het zijn roerige dagen in deze laatste week voor de Bondsdagverkiezingen. Er was opnieuw een aanslag, dit keer in München, vlak voor dat daar de Veiligheidsconferentie begon. Op de conferentie zelf zorgde de Amerikaanse vice-president J.D. Vance met zijn toespraak voor veel beroering. Maar op de Duitse peilingen lijken al deze gebeurtenissen nauwelijks invloed te hebben. Journalist en podcastmaker Max Smedes spreekt hierover met Duitslandweb-redacteuren Wiebke Pittlik en Marja Verburg. 

Borden in het straatbeeld, spotjes op tv en video’s op sociale media: in de Wahlkampf doen de Duitse politieke partijen alles om kiezers voor zich te winnen. Het geld daarvoor komt voor een deel van donaties. Beïnvloeding ligt op de loer, waarschuwt Transparency International, de organisatie achter de jaarlijkse corruptie-ranglijst.

Zondag 23 februari gaat Duitsland naar de stembus om een nieuw parlement te kiezen. We stellen de lijsttrekkers voor van de zeven partijen die mogelijk straks in de Bondsdag komen.