Achtergrond

De Duitse regering heeft vrijdagmiddag een reeks maatregelen aangekondigd om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan. Wie koolstofdioxide uitstoot in het verkeer of via gebouwen, moet daarvoor gaan betalen via certificaten. Brandstoffen zoals benzine, diesel, gas en stookolie zullen daardoor geleidelijk duurder worden.

Een druppel bloed, een haar of sperma op een plaats delict: het zijn sporen die cruciale informatie kunnen geven over een onbekende dader. Maar in Duitsland mag de politie die DNA-sporen slechts beperkt analyseren. Daarmee loopt het land jaren achter op Nederland, zegt de Duitse professor Manfred Kayser, een vooraanstaand DNA-onderzoeker aan het Erasmus MC in Rotterdam. Een nieuwe wet moet uitgebreider DNA-onderzoek in Duitsland mogelijk maken.

De SPD zoekt een nieuwe partijvoorzitter. De verkiezing zal de sociaal-democraten tot en met december bezighouden en de verdeeldheid binnen de toch al zo geplaagde partij benadrukken. Een deel van de voorzitterskandidaten wil dat de SPD zo snel mogelijk uit de bondsregering stapt, anderen willen juist dat het kabinet Merkel-IV zijn termijn afmaakt. (Updates 5-9-2019 en 16-9-2019: zie verderop in dit bericht bij de lijst met kandidaat-voorzitters)

De AfD is in de Oost-Duitse deelstaten Brandenburg en Saksen tweede partij geworden. In Saksen is de CDU de grootste gebleven, in Brandenburg de SPD. De vrees dat de relatief nieuwe, rechts-populistische AfD als sterkste uit de strijd zou komen, werd niet bewaarheid, maar de verliezen voor de gevestigde partijen zijn groot. Wel namen opvallend veel kiezers de moeite naar de stembus te gaan.

Van uniformen tot architectuur, het naziregime besteedde uitzonderlijk veel aandacht aan vormgeving. Zondag opent de omvangrijke overzichtstentoonstelling ‘Design van het Derde Rijk’ in het Design Museum in Den Bosch. De expositie roept veel reacties op en vanuit Duitsland wordt er met grote belangstelling meegekeken.

Tot vorige week leek het erop dat de AfD de grootste partij zou worden bij de verkiezingen in Saksen en Brandenburg aanstaande zondag. Maar in de meest recente peilingen lopen CDU en SPD weer in. Dat de AfD in Oost-Duitsland zoveel succes heeft, is niet alleen omdat mensen er uit protest op stemmen. Lokaal en regionaal is ze al een aantal jaar een gevestigde partij.

Kanselier Merkel en premier Rutte hebben vanmiddag in Den Haag de basis gelegd voor een langdurige klimaatsamenwerking. Dat zei Merkel bij de persconferentie na afloop van het klimaatoverleg van beide regeringsleiders met een deel van hun kabinetten. 

Duitsland schaft de solidariteitstoeslag voor Oost-Duitsland vanaf 2021 grotendeels af. De bondsregering heeft woensdag ingestemd met een omstreden wetsvoorstel van minister Scholz (SPD) van Financiën. De zogenoemde Soli betalen alle Duitsers om de Oost-Duitse economie te steunen.

Wie je ook spreekt in Berlijn, mensen die er geboren en getogen zijn, of nieuwkomers en expats - het gaat al snel over de woningmarkt. Die is behoorlijk overspannen: het is moeilijk om iets betaalbaars te vinden, de prijzen gieren omhoog en de gemeente krijgt er maar geen grip op. 

Vandaag 58 jaar geleden begon de bouw van de Berlijnse Muur, die Oost- en West-Duitsland ruim 28 jaar lang van elkaar scheidde. Inmiddels is de Muur alweer bijna 30 jaar weg, maar de verschillen tussen Oost en West zijn nog altijd groot. Oost-Duitsers voelen zich als tweederangs burgers behandeld en ook de economische inhaalslag verloopt veel trager dan gehoopt.