Merkel hoopt dat Nederland betrokken blijft in Afghanistan
Merkel brengt werkbezoek aan Balkenende

Balkenende en Merkel kunnen het goed met elkaar vinden. Dat maakten ze duidelijk na afloop van een werkoverleg op het Catshuis in Den Haag. Merkel sprak haar waardering uit voor de inzet van Balkenende in de discussie over Afghanistan. Ze wees erop dat het onderwerp in Duitsland ook controversieel is.

 

Balkenende benadrukte dat Nederland een verantwoordelijkheid blijft houden in Afghanistan. Hij noemde de mogelijkheid door te gaan met de inzet van Nederlandse F16-vliegtuigen en met trainingsactiviteiten. Daarnaast, zo zei Balkenende, is Nederland ook actief in ontwikkelingssamenwerking en bestuursopbouw. "Ik hoop dat we ook na 9 juni betrokken blijven", aldus Balkenende, die de pers in het Duits te woord stond.

 

Stabiliteitspact

Beide bewindslieden spraken elkaar ter voorbereiding op de  Europese Raad van 25 en 26 maart. Naast Afghanistan kwam ook het Europese Stabiliteits- en Groeipact aan de orde. De huidige sancties voor landen die zich niet aan de Europese begrotingsnormen houden, zijn onbevredigend. Daarover zijn beide landen het eens. Ze willen zich samen sterk maken voor een dwingender stabiliteitspact.

 

Balkenende wees er op dat de plannen voor een Europees Monetair Fonds, waar Merkel zich sterk voor maakt, geen oplossing bieden voor het huidige probleem met Griekenland. "Daarvoor hebben we het IMF (Internationaal Monetair Fonds) nodig, dat heeft de expertise", aldus Balkenende. Duitsland heeft al eerder laten weten hulp van het IMF een blamage voor Europa te vinden. Merkel vindt dat de Europese landen de problemen zelf moeten oplossen. Over Balkenende's standpunt over het IMF liet ze zich tijdens de persconferentie niet uit.

 

Coalitiepartners

Over partijpolitiek hebben de regeringsleiders niet gesproken, aldus Merkel. Dus hebben ze ook geen ervaringen uitgewisseld over de omgang met moeilijke coalitieparters, zei ze lachend op de vraag van een journalist. De samenwerking tussen CDU en FDP in de Duitse regering verloopt veel minder soepel dan beide partijen na de verkiezingen hadden verwacht. Maar tips hoeven Balkenende en Merkel elkaar niet te geven: "Ik heb een goed functionerende coalitie", aldus de kanselier. "En naar wat ik er van heb begrepen, heeft Jan Peter Balkenende momenteel helemaal geen coalitiepartner."

 

Balkenende en Merkel benadrukten beiden dat hun persoonlijke band zeer goed is en dat ze elkaar met grote regelmaat spreken. Voor Balkenende was het bezoek van de kanselier een mooie gelegenheid zich te profileren als staatsman in de verkiezingstijd.

 

Beide regeringsleiders hebben ook daadwerkelijk veel met elkaar gemeen. Zo leiden ze allebei een christendemocratische volkspartij waarin het katholieke deel een grote invloed heeft, terwijl ze zelf van protestantse huize zijn. Ze hebben allebei een wetenschappelijke achtergrond en zijn zij-instromers in de politiek. Jarenlang golden ze als een soort buitenbeentjes in hun partij, maar ze maakten ondertussen een steile carrière. De afgelopen maanden kregen ze allebei de kritiek dat ze slecht leiding geven aan hun regering. 

 

Nederlands-Duitse betrekkingen

Merkels bezoek aan Nederland is het tweede sinds ze kanselier van Duitsland is. In 2006 bezocht ze Balkenende ook, vlak voor zijn derde kabinet viel. Anders dan haar voorganger Gerhard Schröder (SDP) heeft Merkel ook oog voor de kleine landen, aldus Ton Nijhuis, wetenschappelijk directeur van het Duitsland Instituut in De Volkskrant. Ook minister Guido Westerwelle (FDP) van Buitenlandse Zaken zei na zijn aantreden in het najaar van 2009 goede banden met de kleinere Europese landen belangrijk te vinden. Eén van zijn eerste bezoeken gold daarom Nederland.

 

"Als geen ander heeft Duitsland belang bij een goed functionerende EU, alleen al voor de eigen handel. En hoe groter de Unie wordt, hoe groter de kans dat er zand in de motor komt", aldus Nijhuis. De goodwill uit Beneluxlanden en Oost-Europa is voor Merkel cruciaal om die motor te laten lopen, schrijft De Volkskrant. 

 

Toch moet Nederland een actievere houding aannemen om de relatie met Duitsland goed te houden, zeggen zowel Nijhuis als voormalig staatssecretaris voor Europese Zaken Frans Timmermans. Duitsland is sinds de crisis steeds meer naar binnen gericht. Daarnaast, constateert De Volkskrant, is het belang van Duitsland voor Nederland veel groter dan andersom.