Tentoonstelling over acteur Heesters in Berlijn
Nieuws

De tentoonstelling ‘Johannes Heesters – Auf den Spuren eines Phänomens’ (in de voetsporen van een fenomeen) volgt de chronologie van diens leven. Heesters begon zijn carrière in het Nederlandse theater, maar maakte vanaf 1935, na een periode aan de Volksoper in Wenen, naam als operettezanger in Berlijn. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef Heesters optreden. Beroemd is zijn rol van Graf Danilo in de operette ‘Die lustige Witwe’, die ook Adolf Hitler erg goed beviel. Hij is zeven keer naar de voorstelling met Heesters komen kijken.

Na de oorlog bleef Heesters zowel in de DDR als in West-Duitsland erg populair. Vooral in Nederland werd hem echter verweten dat hij met de Duitsers collaboreerde om zijn carrière niet in gevaar te brengen. Die carrière nam juist in de oorlog een grote vlucht omdat veel andere kunstenaars naar het buitenland vluchtten of niet meer mochten optreden. “Het is de nationaal-socialistische propaganda gelukt op hun eigen manier gebruik te maken van de bonvivant en de vrouwenheld”, zegt Wolfgang Trautwein van de Akademie der Künste. Maar Heesters heeft nooit in propagandafilms meegespeeld en zich ook nooit voor het nationaal-socialisme uitgesproken, aldus Trautwein. Zelf heeft Heesters altijd volgehouden zich politiek afzijdig te hebben gehouden. 

In de ARD-talkshow ‘Beckmann’ maandag kwam Heesters' bezoek aan het concentratiekamp Dachau in 1941 ter sprake. Hij was daar als lid van een theatergezelschap uit München, dat gedwongen was voor propagandadoeleinden het kamp te bezoeken. In 1976 kwam een Nederlandse journalist met het verwijt dat Heesters ook voor SS-ers in Dachau had opgetreden. Een foto waarop hij te zien was terwijl hij voor een orkest van concentratiekampgevangen staat, zou dat bewijzen.

Heesters heeft altijd ontkend daar te hebben opgetreden. Nieuwe foto’s uit de nalatenschap van een voormalig intendant van het theater uit München, die bij ‘Beckmann’ werden getoond, moeten dat bewijzen. Op geen van de 27 foto’s is Heesters zingend te zien. Als hij daar zou hebben opgetreden, zo zei Heesters’ vrouw Simone, zouden daar toch foto’s van moeten zijn.

De tentoonstelling over Heesters wordt donderdagavond geopend met een optreden van de kunstenaar zelf. Ruim driehonderd voorwerpen, variërend van foto’s, kostuums, filmposters en persoonlijke documenten, maar ook filmfragmenten en zangopnames zijn vanaf vrijdag tot en met 22 oktober te zien en te horen in de Akademie der Künste in Berlijn.

Spiegel Online
KZ-Besuch ohne Gesang?

Der Tagesspiegel Online
Ausstellung ehrt Schauspiel-Phänomen

Berlinser Zeitung Online
Der Frack als Arbeitskittel