De schijn vermijden
Opinie

Onder de vele kritische Duitse journalisten zullen er zat zijn die wel van kortingen profiteren. Welke invloed er uitgaat van de aanbiedingen is een mooi onderwerp voor een ambitieuze promovendus. In het Duitse ons-kent-ons-wereldje van politici die op de loonlijst staan van grote bedrijven en Bondsdagleden die hun neveninkomsten geheim willen houden, is ook de journalistiek niet verschoond gebleven van schandalen.

Dat weten we dankzij journalisten die niet alleen politici, maar ook zichzelf en collega’s de maat nemen. Eind vorig jaar zegde een groot aantal sportjournalisten hun lidmaatschap op van de vereniging van sportjournalisten VDS. Ze vonden de sfeer tussen sportbonzen en pers in de VDS wat al te gezellig. Zo had de bond te lauw gereageerd op het schandaal rond twee journalisten die zich hadden laten betalen door sportbeoefenaars die op tv wilden komen.

Hun nieuwe organisatie Sportnetzwerk wil ook kritisch berichten over het politiek-commerciële evenement dat WK heet, volgens de regels van een strenge gedragscode. Het is vloeken in de VDS-kerk.

Die nieuwe ‘Mediacodex’ is vorige maand uitgebracht door een andere waakhond: Netzwerk Recherche. Deze journalistenorganisatie bepleit strikte scheiding van commercie en journalistiek. “Journalisten zien af van het aannemen van enigerlei voordeel of gunst”, staat in punt 6. Duidelijk! Dus we mogen geen kortingen aannemen? Mwah. Netzwerk-voorzitter Thomas Leif desgevraagd: “Ik denk dat je dat niet moet doen. Maar ik kan het niet voorschrijven.”

Prullaria

Wat leert mijn eigen Trouw-stijlboek? “Trouw-journalisten behoren geen cadeautjes aan te nemen waarvan de waarde uitstijgt boven die van de gebruikelijke prullaria.” Is 25 procent korting op een Sony-tv een cadeautje? Mijn voorganger in Berlijn, Gerbert van Loenen, vindt dat je nooit aan kortingen moet beginnen. Zíjn voorganger, Co Welgraven, pakte alleen kortingen op artikelen die hij declareerde: “Nooit als ik er zelf voordeel bij had.”

Dat is de juiste houding, vindt adjunct-hoofdredacteur Wim Jansen van Trouw. Verder ziet hij speelruimte. “Zo lang begunstigingen generiek zijn, en de journalist zich ervan bewust is dat iedereen hem probeert te beïnvloeden, kan er niet zo gek veel fout gaan.”

Het mag dus van de baas. Maar toch. Je moet de schijn vermijden, vind ik. Al was het maar voor de eer van de beroepsgroep. Anderzijds moet je ook niet roomser zijn dan de paus. Kortom: ik twijfel. En bij twijfel haal ik niet in, maar vlieg ik. Privé voor het volle pond, voor de krant gereduceerd.

Eric Brassem is sinds 2004 Trouw-correspondent in Berlijn.