Montagsdemonstrationen tegen hervormingen
Nieuws

De eerste Montagsdemo tegen het arbeidsmarktbeleid vond vorige week maandag in Magdeburg plaats. Vandaag worden daar meer dan tienduizend mensen verwacht. De Duitse vakbond DGB organiseert een protestbijeenkomst in Halle en samen met de PDS een demonstratie in Rostock. Ook in andere Oost-Duitse steden als Dessau, Stendal en Jena zijn acties gepland. De protesten richten zich vooral tegen de geplande samenvoeging van werkloosheidsuitkeringen en bijstand, het zogeheten Arbeitslosengeld II, dat op 1 januari 2005 zal ingaan.

Veel politici en voormalige DDR-oppositieleden maken bezwaar tegen het gebruik van het begrip Montagsdemo voor het protest. In de herfst van 1989 vonden elke maandagavond protestdemonstraties plaats in Leipzig, ontstaan in september na een gebedsbijeenkomst in de Nikolaikirche. Steeds meer mensen deden aan die demonstraties mee, die al snel Montagsdemonstrationen werden genoemd. Volgens Joachim Gauck, oud-directeur van de organisatie die na de hereniging de Stasi-archieven beheerde, is het "dwaas" om het protest tegen de arbeidsmarkthervormingen ook zo te noemen, hoewel hij begrijpt dat veel Oost-Duitsers de hoge werkloosheid en de hervormingen als een existentiële bedreiging zien. "Maar het gaat hier om oppositie. In 1989 was het fundamenteel verzet." Ook Vera Lengsfeld, voormalig DDR-oppositielid en nu CDU-Bondsdaglid, vindt dat het gebruik van het woord Montagsdemo niet passend is. "De regering-Schröder kun je echt niet met het Honecker-regime verwisselen", aldus Lengsfeld. Minister van Econmische Zaken Wolfgang Clement vindt "de manier waarop sommige politici en organisaties hysterie bij de bevolking opwekken, onverdraaglijk".

Maar er zijn ook politici en voormalige DDR-oppositieleden die begrip hebben voor de nieuwe Montagsdemos. Volgens de huidige Bondsdagpresident Wolfgang Thierse (SPD) hebben Oost-Duitsers er al eerder goede ervaringen mee gehad en volgens de evangelische bisschop van Magdeburg Axel Noack, verdient de angst die in de demonstraties naar voren komt, sympathie. Ook de dominee van de Nikolaikirche in Leipzig, Christian Führer ziet geen probleem in het gebruik van het begrip. Hij is één van de organisatoren van het protest en was ook in 1989 één van de initiatiefnemers van de Montagsdemonstrationen. De minister-president van Saksen, Georg Milbradt (CDU), overweegt zelfs mee te lopen in de demonstraties. Na 1990 zijn er overigens nog meerdere demonstraties onder deze naam gehouden, onder andere tegen de golfoorlog in 1991, tegen rechts-radicalisme en ook vorig jaar nog tegen de oorlog in Irak .

Süddeutsche Zeitung
Pfarrer der Nikolaikirche verteidigt Montagsdemonstration

Frankfurter Allgemeine Zeitung
Tausende zu Demonstrationen gegen Hartz IV erwartet

Die Welt
Sauer wegen Hartz IV: Wieder "Montagsdemos"

Der Spiegel
Milbradt erwägt Teilnahme an Montagsdemos

Berliner Zeitung
"Wer gute Gründe für Demos hat, braucht kein falsches Etikett"