Strijd over verhoging kijk- en luistergeld
Nieuwsflash

De hoogte van het kijk- en luistergeld voor de publieke zenders wordt in Duitsland bepaald door de Kommission zur Ermittlung des Finanzbedarfs der öffentlich-rechtlichen Sender (KEF). Het Duitse federaal gerechtshof (Bundesverfassungsgericht) heeft namelijk in 1994 bepaald dat de staat niet betrokken moet zijn bij het vaststellen van de hoogte van dit bedrag. De KEF, waarin o.a. economen, juristen en leden van de rekenkamers van de verschillende deelstaten zitting hebben, bepalen in een maandenlang durende, gecompliceerde procedure hoeveel geld de publieke zenders nodig hebben. De politiek is aan het resultaat van deze berekeningen gebonden. De parlementen van de deelstaten mogen de verhoging van het kijk- en luistergeld wel afkeuren, maar alleen als ze hard kunnen maken dat die sociaal niet rechtvaardig is (Sozialverträglichkeit der Gebühr).

Inmiddels heeft een aantal deelstaten bezwaar gemaakt tegen de beslissing van de KEF. Zij vinden het in een tijd waarin iedereen moet bezuinigen, niet gepast dat er meer betaald moet worden voor radio- en televisieprogramma's. "Het is de kijkers nooit gevraagd of ze alle extra programma's die worden geboden wel willen hebben en ervoor willen betalen", aldus de Beierse minister Huber.

De minister-presidenten van Sachsen, Beieren en Noordrijn-Westfalen vinden dat de zenders moeten bezuinigen als ze aan de huidige bijdragen niet genoeg hebben. Een aantal radioprogramma's zou kunnen verdwijnen, verschillende cultuurzenders (ARTE, 3sat) zouden kunnen worden samengevoegd en het aantal banen kan worden verminderd. De voorzitter van de KEF Conrad wees er echter op dat de prestaties en de structuren van ARD en ZDF door contracten met de staat zijn vastgelegd en daardoor moeilijk kunnen worden veranderd. Desalniettemin vindt ook Conrad dat de zenders meer kunnen bezuinigen.

De minister-presidenten van de deelstaten zullen de kwestie in maart tijdens een overleg bespreken. Zij willen graag een brede discussie over de publieke zenders. Gekeken wordt of de verhoging kan worden uitgesteld naar juli 2005. Eventuele nieuwe voorstellen kosten namelijk veel tijd, omdat elk advies over de bijdragen door de KEF opnieuw moet worden berekend. Dit betekent echter niet dat kijkers en luisteraars een half jaar geld sparen, omdat ARD en ZDF het geld met terugwerkende kracht kunnen terugvorderen als besloten wordt de kijk- en luistergelden toch te verhogen.

De betreffende zenders hebben al aangekondigd dat ze bij het Bundesverfassungsgericht gaan klagen als de bijdragen niet worden verhoogd. ARD-voorzitter Jost Plog kan zich echter ook een oplossing voorstellen waarbij in de verschillende deelstaten verschillende bijdragen zullen worden betaald, zoals dat bijvoorbeeld in Oostenrijk het geval is. "Dat is een spannende gedachte voor het geval sommige deelstaten de door de KEF aanbevolen verhoging categorisch blijven weigeren."

Frankfurter Allgemeine Zeitung
Länder wollen Sparprogramm für die öffentlich-rechtlichen Sender
"Ich bin fassungslos"
Rundfunkgebühren werden nicht erhöht

Süddeutsche Zeitung
Verteilung der Rundfunkgebührenerhöhung

Berliner Zeitung
Die Qual mit der Rundfunkgebühr

Die Zeit
Kopfsprung ins Seichte