SPD-leden stemmen voor grote coalitie
Achtergrond - 4 maart 2018 - Auteur: Marja VerburgEen ruime meerderheid van de SPD-leden heeft voor het regeerakkoord gestemd. Daarmee kunnen CDU/CSU en SPD hun grote coalitie vormen. Merkel wordt naar verwachting op 14 maart in de Bondsdag tot kanselier gekozen.
De SPD-leden die meededen aan de ledenraadpleging hebben met een verrassend ruime meerderheid van 66,02 procent voor het regeerakkoord gestemd. Dat heeft penningmeester Dietmar Nietan zondagochtend bekendgemaakt, voor de SPD verantwoordelijk voor de ledenraadpleging. 33,98 procent stemde tegen. In totaal heeft ruim 78 procent van de 463.722 SPD-leden zijn of haar stem uitgebracht. Dat is meer dan bij de ledenstemming in 2013.
Nu de SPD-leden hun goedkeuring aan het regeerakkoord en de GroKo (grote coalitie) hebben gegeven, kan Merkel op woensdag 14 maart in de Bondsdag tot kanselier worden gekozen. Direct daarna zullen Merkel en haar ministers door president Steinmeier worden benoemd en in de Bondsdag worden beëdigd. Daarmee komt na bijna een half jaar een eind aan de langste formatieperiode uit de Duitse naoorlogse geschiedenis.
Reacties: van 'catastrofe' tot 'GroGO!'
SPD-fractievoorzitter en beoogd partijvoorzitter Andrea Nahles is blij met het goede resultaat, zei ze. Kevin Kühnert, voorzitter van de SPD-jongeren en tegenstander van een grote coalitie, meldde op twitter dat hij teleurgesteld is. "De kritiek op de grote coalitie blijft." Angela Merkel feliciteerde de SPD via twitter met de uitslag en verheugt zich "op verdere samenwerking voor het welzijn van ons land".
Angela #Merkel: Ich gratuliere der @spdde zu diesem klaren Ergebnis und freue mich auf die weitere Zusammenarbeit zum Wohle unseres Landes. #groko #Mitgliedervotum cc @CSU
— CDU Deutschlands (@CDU) March 4, 2018
De AfD noemde het een "catastrofe voor Duitsland" dat er weer een grote coalitie komt. "Op z'n laatst in 2021 komt de rekening", twitterde de AfD, die de grootste oppositiepartij in de Bondsdag wordt. De Europese Commissie is wel gelukkig met de uitslag en met een nieuwe regering die zich gaat inzetten voor een sterker Europa, aldus EU-commissaris Moscovici. EC-vice-voorzitter Frans Timmermans twitterde: "GroGO voor solidariteit in Duitsland en Europa!" De Franse president Macron noemde het ja van de SPD "goed nieuws voor Europa".
NoGroKo-campagne
Het was lang spannend of de SPD-leden hun goedkeuring aan het regeerakkoord zouden geven. De partij is zeer verdeeld over de vraag of de SPD na het slechte resultaat bij de Bondsdagverkiezingen moest gaan regeren. Kühnert voerde de afgelopen maanden een NoGroKo-campagne. Hij riep tegenstanders van het regeerakkoord op lid te worden van de SPD om tegen te stemmen. Daarna meldden zich ruim 24.000 nieuwe leden.
De SPD-leden konden tussen 20 februari en 2 maart schriftelijk hun stem uitbrengen. De SPD-partijtop heeft op bijeenkomsten in het hele land voor een voortzetting van de regering met Merkel gepleit. Dit terwijl de partijtop na de verkiezingen meerdere keren heeft herhaald in de oppositie te gaan en CDU, CSU en SPD na vier jaar regeren behoorlijk op elkaar leken uitgekeken. Merkel heeft na de verkiezingen eerst geprobeerd een coalitie te vormen van CDU/CSU, FDP en Groenen - de zogeheten Jamaica-coalitie, naar de partijkleuren zwart, geel en groen. Toen dat in november mislukte, kwam de SPD weer in beeld. Die had echter eerst twee partijcongressen en een ledenstemming nodig om tot het besluit te komen mee te regeren.
Merkel-IV
(geactualiseerd 5 maart 2018) Wie er namens de CDU in het kabinet komen, heeft Merkel vorige week bekend gemaakt. De CSU heeft haar ministers maandag voorgesteld, de SPD komt later met namen. De sociaal-democraten hebben al wel laten weten dat ze net als Merkel evenveel mannen als vrouwen willen benoemen en een mix van ervaren politici en nieuwe gezichten op het oog hebben. De vraag is of de SPD met Oost-Duitse ministers komt. Bij de CDU-ploeg zit, op Merkel na, geen enkele Oost-Duitser.
Bekend voor het kabinet Merkel-IV zijn tot nu toe:
Kanselier: Angela Merkel (63, CDU)
Binnenlandse Zaken, Heimat en Bouw: Horst Seehofer (68, CSU)
Financiën: ws Olaf Scholz (59, SPD, ws ook vice-kanselier)
Buitenlandse Zaken: SPD
Economische Zaken: Peter Altmaier (59, CDU)
Justitie en Consumentenbelangen: SPD
Werkgelegenheid en Sociale Zaken: SPD
Defensie: Ursula von der Leyen (59, CDU)
Onderwijs: Anja Karliczek (46, CDU)
Landbouw: Julia Klöckner (45, CDU)
Gezondheid: Jens Spahn (37, CDU)
Familie, Senioren, Vrouwen en Jeugd: SPD
Verkeer: Andreas Scheuer (43, CSU)
Milieu: SPD
Ontwikkelingssamenwerking: Gerd Müller (62, CSU)
Kanzleramtsminister: Helge Braun (45, CDU)
Staatsminister voor digitalisering in het Bundeskanzleramt: Dorothee Bär (39, CSU)
Het is de derde keer dat Merkel een regering van CDU/CSU en SPD vormt. De partijen regeerden van 2005 tot en met 2009 met elkaar en van 2013 tot en met 2017. Tussen 2009 en 2013 regeerde de CDU/CSU met de liberale FDP.
Lees meer over 'Formatie':
Leiderschapscrisis in de SPD
Martin Schulz heeft dinsdagavond het partijvoorzitterschap van de SPD neergelegd. Als opvolger heeft de partijtop Andrea Nahles genomineerd.
CDU, CSU en SPD hebben regeerakkoord rond
Het is ze dan toch gelukt in Berlijn. Na meer dan vier maanden is er een regeerakkoord.
Gebrek aan verjonging
Een wolk van paternalisme zweeft over de SPD. De partij maakt geen haast met verjonging en staat daarin beslist niet alleen, schrijft ING-econoom Brzeski.
De Duitse stabiliteit
Merlijn Schoonenboom zag er wel wat in, dat Duitse streven naar stabiliteit. Maar nu een grote coalitie weer een stap dichterbij is, begint hij te twijfelen.
Reacties
Als lid van een partij ben je actief politiek gemotiveerd. Waarom hebben 22% van de SPD-leden zich van stemming onthouden? Toch niet omdat ze enthousiast voor een GroKo zijn lijkt mij.
Bij deze nuancering heeft ca. 50% van de SPD-leden actief voor deelname aan deze GroKo gekozen.
Misschien ook nog in de verwachting van bepaalde personele invulling van ministersposten (b.v. Sigmar Gabriel minister BuZa?), wat bewust door de SPD nog in het vage werd gehouden.