Het Duitse kantoor
Gastcolumn

van Martin Roos

In de met rauhfaser behangen en met triplex wandrekken gevulde werkkamer van een ingenieur, ambtenaar, bankier of redacteur lijkt een vrolijk multi-beweeglijk Italiaans model stoel niet op zijn plaats te zijn. Verchroomde stalen tafels met glasplaten passen blijkbaar niet bij de houten idylle van in elkaar geschroefde IKEA-combinaties en ook de door de Franse topdesigner Philipp Starck ontworpen stoeltjes met een in schaalvorm gebogen rugleuning maken geen schijn van kans tegen de beproefde Duitse bureaustoel met piepende wieltjes. Nouveautés op de meubelbeurzen in Keulen zijn voor de Duitse doorsnee-consument sowieso niet meer dan kortstondige ideeën ontstaan in een roes van drugs. Het design van het Duitse kantoor blijft zo duister als de achterkant van de maan.

En het zou toch zo eenvoudig kunnen zijn. De inrichting en sfeer van een kantoor hoeven niet met esthetische inrichtingen van ruimtes te concurreren. Ook hoeven ze niet ter vervanging van het verloren paradijs te fungeren. Natuurlijk hoeft het bureau niet meteen van Braziliaans Jakarandehout of van de Amboinawortel met ingelegde stukken ivoor te zijn gemaakt. Laat dat gerust aan de baas over die het nodig vindt om macht door middel van meubels te laten gelden.

Helaas is in de meeste kantoorruimtes de PC het centrum. Deze heeft zelfs het ingelijste diploma van de jonge carrièremakers verdrongen. Tegenwoordig zie je alleen nog maar de omlijsting van het beeldscherm: wit, beige en natuurlijk grijs. Daarnaast de foto's van de geliefden thuis, misschien ook nog van de hond, het eerste kleipoppetje van dochterlief of de door de zoon tijdens de laatste strandvakantie verzamelde schelpen en stenen. Het zijn deze kleine bonte objecten der afleiding die de gedachten naar elders brengen, weg van de grauwe arbeidsplek en de nieuwe stapels papieren en brieven op het andere deel van het bureau.

Wie zijn leven op kantoor een esthetische trap onder het achterwerk wil geven, zou eens de uitgangspunten van de firma Standard-Möbel moeten lezen. In hun brochure staat: "Wij willen het kantoor der moderne mens, die zijn omgeving niet inperkt met nutteloze rotzooi en die zich met een heldere geest in een zonnige ruimte ongedwongen beweegt". Een goede aanzet, functioneel, invoelend. Zo zou het kantoor van de 21ste eeuw er uit kunnen zien. Met veel ruimte en met nog meer lucht om te kunnen nadenken en ademen. De brochure komt uit 1929.

Deze column is, net als 'De Duitse kantoormens' onderdeel van het boek 'Karriereknicke. Was sie wissen sollten, um den Job loszuwerden' van uitgeverij Grupello.

Martin Roos werkt als redacteur voor de Verlagsgruppe Handelsblattin Düsseldorf. Hij was in 1999 te gast in Nederland in het kader van hetJournalistenstipendium Duitsland-Nederlanden werkte twee maanden voor Het Parool in Amsterdam.

Uit het Duits vertaald door Suzanne Klijnstra.