AfD ontketend

Vroeger kreeg ik eens per jaar een verdwaalde mail van een onbekende afzender, die mij aanbeval beter naar de econoom Hans-Werner Sinn te luisteren. De afgelopen twee maanden is het aantal agressieve berichten, zoals die hierboven, sterk toegenomen. Het aantal omhoog, de toon omlaag. Als dat enige indicatie is voor wat in het hele land aan de gang is, slaat de schrik me om het hart. Het toont wat de bijwerkingen zijn van pogingen om van de AfD een liberaal-conservatieve maar toch ‘gewone’ partij te maken: een legitimatie voor meer uitbarstingen van woede.

Twee weken geleden probeerde ik met een open geest het economische hoofdstuk in het AfD-verkiezingsprogramma te bestuderen. Veel van die ideeën voor de economie vind je ook terug bij de CDU of de FDP. Op het eurosceptische succesnummer van de ‘dexit’ na: een einde van het Duitse EU-lidmaatschap en een terugkeer naar Russisch gas.

Sinds mijn vorige column (in dagblad De Tijd, red.) is veel gebeurd. Het begon met het gesprek tussen Elon Musk en AfD-topvrouw Alice Weidel op X. Een tamelijk tam gesprek, tot Weidel ongevraagd poneerde dat Adolf Hitler een communist en een socialist was. Daarmee had Hitler niets van doen met het gedachtegoed van de AfD en was elke vergelijking uit den boze. Opvallend, aangezien die ‘communist en socialist’ juist verantwoordelijk was voor het systematisch vermoorden van zoveel communisten en socialisten.

Maar het verhaal ging verder. Op het partijcongres van de AfD van afgelopen weekend propageerde Weidel officieel de remigratie van niet nader omschreven 'buitenlanders': soms illegalen, soms buitenlanders zonder werk en in een uiterst geval ook ‘bio-Duitsers’. Daarnaast beloofde ze alle windmolenparken in Duitsland af te breken en alle universiteitsprofessoren die genderstudies onderwijzen te ontslaan. De econoom Weidel weet waarschijnlijk heel goed dat het afbreken van economisch kapitaal funest is en dat de vrijheid van onderwijs en onderzoek in de Duitse grondwet gegarandeerd zijn. Maar publiek is haar verhaal gespeend van elke economische of constitutionele grondslag.

Het lijkt er sterk op dat de AfD in de laatste weken voor de verkiezingen zijn schaapsvacht afwerpt. Wat overblijft, is de wolf. Waarom? Omdat de partij denkt dat ze zich dat kan veroorloven. De nieuwe mondiale Zeitgeist onder leiding van Donald Trump en Elon Musk, en met voldoende voorbeelden in Europa, waait nu ook op volle kracht in Duitsland. De anti-wokebeweging.

In peilingen scoort de AfD meer dan 20 procent, de tweede partij van het land na de CDU. Het momentum ligt bij de AfD. Net zoals Trump beweerde dat hij iemand op 5th Avenue kon neerschieten en hij nog verkozen zou worden, lijkt dat nu ook te gelden voor de AfD en Weidel.

Voor Duitsland is dat een groot gevaar. Niet alleen zou een dexit en een einde van de EU catastrofaal zijn voor alle landen in Europa. Ook de verruwing van de toon, de splijtzwam die het land verdeelt en de bagatellisering van het Derde Rijk zijn explosief. Voor heel Europa. Of ben ik de enige die buikpijn krijgt van de combinatie van een duidelijke opbouw van nationale defensie en de opmars van extreemrechts in Duitstalige landen?

Een van de hits van mijn favoriete band 'Die Ärzte' is 'Deine Schuld'. Het refrein: 'Es ist nicht Deine Schuld, dass die Welt ist wie sie ist, es wär nur Deine Schuld wenn sie so bleibt.' Kijk niet weg.

Deze column is met toestemming van de auteur overgenomen uit de Vlaamse krant De Tijd.