Een golf van economen

Tegenwoordig lijkt het bijna hip: geen hoogleraar economie zonder ministeriële bijbaan. Vorige week benoemde de nieuwe minister van Financiën, Lars Klingbeil (SPD), Jens Südekum tot onbezoldigd adviseur. Südekum was een van de auteurs van het infrastructuurplan van 500 miljard euro, dat na de coalitiegesprekken tussen CDU en SPD werd gepresenteerd. Deze week volgde de nieuwe minister van Economische Zaken, Katharina Reiche (CSU), met een heuse economenparade: Veronika Grimm, Volker Wieland en Justus Haucap. Alle drie staan ze voor een klassiek liberale koers: weinig overheidsingrijpen, veel ruimte voor marktwerking. Een ideologisch tegenwicht voor Südekum, die juist pleit voor stevige staatsinterventie en investeringen.

Meer economische expertise in de regering, dat klinkt als goed nieuws. Of niet? De scherpe en ideologische meningsverschillen tussen de economische adviseurs van Financiën en Economische Zaken maken effectief beleid lastig. Verstrikt in een richtingenstrijd tussen linkse en rechtse economen, is het onduidelijk wat de visie voor de economie is. Zeker omdat veel van deze protagonisten al zitting hadden of hebben in de zogeheten Sachverständigenrat, een deskundigenforum, waarin zij al op vele podia hun verschillen uitvochten. Anders dan bijvoorbeeld in de VS, is er geen formele raad, maar zijn deze experts vrijwillige adviseurs. Geen mandaat, geen verantwoordelijkheid, geen risico. Voor hen staat er weinig op het spel, het expertschap is tijdelijk, de universiteitaanstelling voor het leven. 

Zoals het gaat in de economie, zo gaat het ook met economen: alles komt en gaat in golven. De lange afwezigheid van economische expertise wordt nu overgecompenseerd. Jammer, want zo bewijzen de regering en de experts zichzelf geen goede dienst. Te veel koks bederven de economische soep. Het risico is groot dat niet alleen de soep niks wordt, maar ook dat dit nieuwe tijdperk van economen alleen maar verliezers zal kennen. Met de daaropvolgende reactie: een politiek die expertise mijdt en een economie die stagneert.

Als zelfbenoemd columnist/adviseur: bondskanselier Friedrich Merz had beter, naar Amerikaans voorbeeld, een volwaardige economische adviesraad benoemd. Economisch beleid is namelijk geen bijzaak, maar hoofdzaak.

Deze column is met toestemming van de auteur overgenomen uit de Vlaamse krant De Tijd