De grens over voor autogas en watermeloenlikeur

De grens blijft open, maar alleen voor ‘dringende gevallen’, beroeps- en goederenverkeer. Op het moment dat het corona-crisiskabinet in Berlijn dat advies aan de deelstaten formuleert, weet Sonja uit Ahaus nog van niets. Wat ze wel weet is dat zij en haar vriendin zeker niet met een dringende reden naar de Holland Markt aan de Nederlandse kant van de grens zijn gereden. “We komen voor watermeloenlikeur. Die is hier de helft goedkoper dan bij ons. Bovendien hebben ze hier geen groene, maar rode. Heel lekker in een Watermelon Man.” Of dat nu belangrijk is, cocktails? “Welnee, totaal niet”, reageert ze droog. “Maar ach, we hebben nu veel tijd.”

Het is voor het eerst sinds de uitbraak van de coronacrisis dat ze weer eens naar Buurse - tien kilometer verderop - is gereden. Normaal gesproken komt ze er een keer in de maand om boodschappen te doen. Dat het nu wel eens de voorlopig laatste keer kan zijn, deert haar niet. “Als de grens dicht is, is ze dicht. Het verbaast me eerlijk gezegd dat-ie nu nog gewoon open is. Al denk ik ook dat er hier te veel pendelaars zijn om ‘m helemaal te kunnen sluiten.” Dat Nederland door het Robert Koch Institut (het Duitse RIVM) tot risicogebied is verklaard, vindt ze vreemd, gezien de Duitse besmettingscijfers en zeker die in Noordrijn-Westfalen.  “Ik denk dat wij een groter risico vormen voor jullie dan andersom.”

Funshoppers tot uit Ruhrgebied

Bedrijfsleider Leo de Wit van De Holland Markt is er ‘dag en nacht mee bezig’ zegt hij. “Door de coronacrisis hebben we al 60 procent omzet ingeleverd, als de grens echt dicht gaat blijft er hooguit 10 procent over.” Holland Markt Ter Huurne is een begrip in dit deel van het grensgebied. Het bedrijf, in 1943 ontstaan uit boerderijverkoop, trekt zeven dagen per week funshoppers tot uit het Ruhrgebied aan toe. Op het terrein van 25.000 vierkante meter vinden ze een mega-supermarkt met restaurant en speeltuin (nu uiteraard gesloten) en een tankstation. Het terrein ligt grotendeels op Nederlands grondgebied, waardoor onder meer koffie en (fris)drank in blik voor Duitsers goedkoper zijn. Op Duits grondgebied - twintig meter lopen via het terras - staat de slijterij annex tabakswinkel die Nederlanders het Duitse accijnsvoordeel biedt.

De Duitsers zijn met 85 procent in de meerderheid, volgens De Wit. In een paasweek als deze trekt het bedrijf volgens hem in normale omstandigheden gauw 30.000 bezoekers, vooral uit Duitsland. “Ik denk ook dat Pasen het grootste struikelblok is voor de autoriteiten; dat ze een te grote stroom willen voorkomen”, zegt de bedrijfsleider. Met zijn team probeerde hij deze namiddag de oekaze uit Berlijn te doorgronden. “Elk bericht zegt weer iets anders.” Duidelijk lijkt dat er strengere controles komen op het doel van grensgangers, dat urgenter moet zijn dan boodschappen doen. “Maar dan is nog de vraag hoe strak ze er hier op gaan zitten, met zoveel pendelverkeer”, aldus De Wit.

Vooralsnog houden hij en zijn medewerkers zich maar vast aan de reactie van president Armin Laschet van Noordrijn-Westfalen, die in een opgetogen reactie liet weten dat er van grenscontroles geen sprake zal zijn. Voor De Wit het sein om de inkoop voor het komende paasweekeinde gewoon in gang te zetten. “Zodat de schappen gevuld zijn. En dat noemen we dan maar met een mooi woord ondernemersrisico. Het is misschien driest, maar een lege winkel voor mensen die wel komen is slechte reclame.”

Risicogebied? Quatsch!

Voor Irmtraud Löhring uit Alstätte was er deze maandagmiddag nog geen enkele reden om Buurse te mijden voor haar wekelijkse tankbeurt. Haar grijze VW Golf rijdt op gas en dat is hier in tegenstelling tot benzine voordeliger. “Scheelt twintig cent per liter. Maar als het niet meer kan tank ik in Alstätte, zo simpel is het. Elk land moet zijn eigen beslissingen nemen in deze crisis. En dan gaat gezondheid voor verdiensten.” Löhring, wier werk in een instelling voor jeugdzorg in Münster gewoon doorgaat, heeft zelf niet het gevoel dat ze zich nu in een risicogebied bevindt. “Ik heb een zelfgemaakt mondkapje bij me. Maar dat leek me voor het tanken niet nodig.”

Ingo Lammers ziet niet in waarom het grensverkeer aan banden zou moeten worden gelegd. Dat hij zich nu formeel in risicogebied bevindt, “dat is toch Quatsch. Zolang iedereen zich aan de regels voor afstand en dergelijke houdt, maakt het niet uit of die grens nou open of dicht is.” Lammers legt sprinklerinstallaties aan en heeft nu een klus vier kilometer verderop. “Normaal gaan we hier in de zomer wel naartoe met de kinderen, maar nu ik toch in de buurt ben, neem ik wat spullen mee.”

Voor het Nederlandse echtpaar Borggreve is het bezoekje aan de Holland Markt een alternatief voor hun regelmatige uitstapjes naar Schüttorf. “Daar is een groot winkelcentrum waar we graag komen”, verklaart zij. Maar nu even niet. “We zijn er al een maand niet geweest”, zegt de Hengelose. “Ik ben huiverig voor negatieve reacties van Duitsers. Dit is nog net Nederland.”

De grens is hier nog duidelijk te onderscheiden, dankzij de oude roodwitte grenspaal die ter hoogte van de voormalige overgang is blijven staan. Hij staat nu nog omhoog, maar in theorie zou de grenspolitie haar eenvoudig kunnen laten zakken. Leo de Wit: “In onze speeltuin staat op de grens een hek. Ik heb al gekscherend tegen mijn personeel gezegd, als het zover komt dan zet ik dat open.”

Aanvulling 10 april: Vrijdagmiddag meldt Leo de Wit dat de grens gewoon open is en er geen controles zijn, maar dat er wel aanzienlijk minder verkeer is dan eerder deze week. “Er wordt blijkbaar gehoor gegeven aan alle waarschuwingen. Als het qua klandizie zo doorgaat als nu dan halen we misschien 25 tot 30 procent van de omzet van een normale Goede Vrijdag. Het is jammer, maar het is niet anders.”