Baat bij grote buur
Nederlands-Duitse as in Europa?

door Bernard Bot

Duitsland is belangrijk voor Nederland, net zo goed als Nederland belangrijk is voor Duitsland. Beide landen hebben doorgaans gemeenschappelijke opvattingen over ontwikkelingen op politiek, economisch en maatschappelijk terrein. Bovenal kan Nederland zich goed vinden in de Duitse visie op de toekomst van Europa.

De nieuwe toetreders zullen zich vanwege geografische, economische en financiële redenen primair richten op Duitsland. Dit zou kunnen leiden tot een natuurlijke blokvorming tussen een groep landen waarbij Nederland, niet geheel toevallig, ook grote economische en financiële belangen heeft. Ik geloof overigens niet dat er een officieel directorium van alleen grote landen zal komen. Een intensievere samenwerking waarschijnlijk wel, al was het maar vanwege hun hypothetische angst voor de 'meute' van negentien kleinere lidstaten. Maar ook dan is het verstandig op goede voet te verkeren met de grote lidstaat, die bovendien nog bereid is regelmatig te overleggen met een land als Nederland over het te volgen integratietraject. Nederland moet echter ook een open oog houden voor eventuele deelname aan wisselende coalities, als ons belang dat vereist. De praktijk van de afgelopen jaren wijst wel uit dat Nederland steeds baat heeft gehad bij samenwerking met Duitsland.

Alternatief
Wat zou trouwens het alternatief kunnen zijn? Frankrijk streeft net als het Verenigd Koningrijk een vorm van integratie na die Nederland in bepaalde opzichten niet deelt. Ook lopen onze economische en financiële belangen niet steeds parallel met de Franse. Italië en Spanje komen om geografische en politieke redenen nauwelijks in aanmerking.

Samenvattend geloof ik daarom dat de wederzijdse afhankelijkheid tussen Nederland en Duitsland wel tot de conclusie moet leiden dat we maar het beste bij die grote buur kunnen aanhaken. Met demissionair minister de Hoop Scheffer zeg ik daarom dat "Duitsland het ankerpunt voor Nederland is en ook moet zijn in specifieke vraagstukken als de vormgeving van Europa."

Bernard Bot is scheidend Nederlands ambassadeur bij de Europese Unie in Brussel.

Links:
De Volkskrant
'Mijn advies is: altijd bij de Duitsers aanhaken'

Die Burger
'Uit Amsterdam: Europese droom ook 'n vir nagmerrie'