Aanslag Maagdenburg overschaduwt Duits kerstfeest

Afgelopen weekeinde hebben kanselier Olaf Scholz en verschillende vertegenwoordigers van de regering en van de deelstaatregering de markt bezocht om hun medeleven te tonen. Maandagmiddag komt een afvaardiging van het deelstaatparlement bijeen om te bespreken of er fouten zijn gemaakt en wat er is mis gegaan met het veiligheidsconcept van de kerstmarkt. Een commissie van de Bondsdag, het nationale parlement, wil volgens Duitse media op 30 december bijeenkomen om de veiligheidsaspecten te bespreken.

Duitse media melden dat er steeds meer aanwijzingen zijn dat de Duitse autoriteiten herhaaldelijk zijn gewaarschuwd voor de vermoedelijke dader Taleb A., een 50-jarige man uit Saoedi-Arabië die sinds 2006 in Duitsland leeft en een uitgesproken tegenstander van de Islam is. De man was erg actief op platform X en waarschuwde daar dat de Duitse overheid het land wil islamiseren. Hij sprak zijn steun uit voor anti-islam-partij AfD en voor Geert Wilders. Ook was hij door meerdere incidenten bekend bij justitie en in 2013 al eens veroordeeld voor bedreiging. De man werkt als arts in een kliniek in Saksen-Anhalt.

Ook zijn er vragen over de veiligheidssituatie bij de kerstmarkt. Hoewel de kerstmarkt is afgezet met betonblokken, kon de man toch het plein op komen via een doorgang die voor de hulpdiensten was opengelaten. Het overlegorgaan de Ältestenrat van het deelstaatparlement buigt zich maandag over het veiligheidsplan en eventuele lessen die uit het drama moeten worden getrokken.

Terwijl gezagsdragers proberen de eenheid in het land te bewaren, heeft de rechtsradicale politieke partij AfD opgeroepen tot een stille mars maandag aan het einde van de middag. De AfD krijgt steun uit onverwachte hoek: de Amerikaanse miljardair Elon Musk verspreidt haatdragende tweets over de situatie in Duitsland.

Terwijl zaterdag een massale herdenking gaande was bij de Dom van Maagdenburg, trokken elders rechtsextremisten in een demonstratie door de stad. Burgers in Maagdenburg willen maandag een menselijke ketting vormen als teken van solidariteit en saamhorigheid. Ook wordt massaal bloed gedoneerd en geld ingezameld voor de slachtoffers.

Nu Duitsland over twee maanden hoogstwaarschijnlijk vervroegde Bondsdagverkiezingen heeft, is het de vraag wat de politieke uitwerking van de aanslag zal zijn. Gevreesd wordt dat het de radicale krachten zal versterken. Historicus Hanco Jürgens van het Duitsland Instituut vertelde zondagavond in Nieuwsuur dat het invloed kan hebben op wat het belangrijkste thema van deze verkiezingen wordt. De campagne leek te gaan draaien om de kwakkelende economie, maar nu zou migratie wel weer een belangrijker thema kunnen worden.