Duitse documentaires op het IDFA
Van dorpsclub Hoffenheim tot demonstranten in Iran

Vier Duitse (co)producties dingen mee naar de VPRO IDFA Award for Best Feature-Length Documentary. Een film die hierbij alleen al door de vorm in het oog springt, is The Green Wave. In 2009 ging de Iraanse bevolking na frauduleuze verkiezingen massaal de straat op om te protesteren. De regisseur Ali Samadi Ahadi, die zelf in 1985 op dertienjarige leeftijd van Iran naar Duitsland vluchtte, maakte een bijzondere reconstructie van deze ‘Groene Revolutie’ die met harde hand door het regime werd neergeslagen. Hij gebruikte hiervoor twitterberichten, facebookverslagen en blogs van demonstranten, die hij illustreerde met schitterende animaties.

Bejaarde atleten

Luchtigere materie is te vinden in de films Autumn Gold (Herbstgold) van Jan Tenhaven en David Wants to Fly van David Sieveking, die beide deel uitmaken van het programma Best of Fests; films die het afgelopen jaar tot de favorieten behoorden op internationale festivals. Tenhaven volgt in Autumn Gold vijf levenslustige Europese hoogbejaarde atleten, tussen de 82 en de 100 jaar oud, die trainen voor kampioenschappen in Finland.

Sieveking verdiept zich, geïnspireerd door zijn idool, de experimentele filmmaker David Lynch, in transcendente meditatie (TM). In David Wants to Fly gaat hij op zoek naar volgelingen van de TM-goeroe Maharishi Mahehs Yogi die onder meer The Beatles inspireerde. Geld en macht blijken in de beweging een grote rol te spelen. De omschrijving op de website van het IDFA belooft een "amusante debuutfilm die de stijl van een egodocument combineert met journalistiek speurwerk". Lynch en de TM-beweging waren niet blij met de film en dreigden zelfs de publicatie ervan tegen te houden.

Hoffenheim

Stefan Ludwig zoekt het onderwerp voor zijn film dichter bij huis. In Charity Salesmen (Ein Sommer voller Türen), geselecteerd voor de IDFA Competition for Student Documentary, gaat hij op pad met aspirantcollectanten van een Maltezer hulporganisatie in het Beierse Mühldorf. Ook de regisseurs Frank Pfeiffer en Rouven Rech blijven in eigen land. In Hoffenheim laten zij zien hoe de dorpsclub TSG 1899 Hoffenheim het als speeltje van de miljonair Dietmar Hopp (softwarebedrijf SAPP) en met behulp van gelikte marketingmannen tot de Bundesliga schopt. Anderhalf jaar lang volgen de regisseurs de ontwikkelingen rond de club van het 3000 inwoners tellende Hoffenheim, die het uithangbord van de regio Baden moet worden.

Niet nieuw, maar zeer het vermelden waard is de documentaire The Smiling Man (Der lachende Mann) van Walter Heynowski en Gerhard Scheumann uit 1966. Een film die de gerenommeerde Finse documentairemaakster Pirjo Honkasalo uitkoos voor de top 10 die zij voor het festival mocht samenstellen. In deze aanklacht tegen het westerse imperialisme in Afrika doen twee Oost-Duitse documentairemakers zich voor als West-Duitse journalisten en spreken zij met Siegfried ‘Kongo’ Müller, een beruchte Nazi die in de jaren zestig huursoldaat was in Congo. Hun onconventionele werkwijze - zij pompten hem vol met drank - leverde een spraakmakende documentaire op.

Het IDFA duurt nog tot en met 28 november. Zie voor de vertoningsdata van bovengenoemde films en meer Duitse documentaires: www.idfa.nl