Achtergrond

(21 december 2004) De voorzitter van het bestuur van het Duitsland Instituut Amsterdam, Ruud Bleijerveld, krijgt vandaag de orde van verdienste van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen uitgereikt. Deze onderscheiding ontvangt hij omdat hij zich jarenlang heeft ingezet voor meer samenwerking en uitwisseling tussen de beleidsmedewerkers van Nederlandse en Duitse universiteiten.

(20 december 2004) Na de moord op Theo van Gogh is ook in Duitsland een stevig debat over integratie van minderheden losgebarsten. De Duitse aandacht richt zich met name op de grote groep Turken en Duitsers van Turkse afkomst, die volgens velen slechts gebrekkig zijn geïntegreerd. Vaak wordt deze discussie verbonden aan een andere grote kwestie, namelijk de vraag of Turkije als lidstaat succesvol zou kunnen integreren binnen de Europese Unie. Eén van de stemmen die in beide debatten veelvuldig is te horen, is die van de Duitse Europarlementariër Cem Özdemir. Hij geldt zelf als levend voorbeeld van geslaagde integratie. Sinds de Europese Verkiezingen van juni 2004, timmert het voormalige Bondsdaglid in Brussel aan de weg.

(20 december 2004) De voormalige vice-korpschef van de politie in Frankfurt Wolfgang Daschner is veroordeeld tot een voorwaardelijke boete. Draschner dreigde tijdens het verhoor de verdachte Magnus Gäfgen, die de elfjarige bankierszoon Jacob von Metzler had ontvoerd, te folteren. Dit leidde tot een storm van protest in Duitsland. De straf voor de politieman is dan ook verrassend mild.

(16 december 2004) Premier Erdogan van Turkije heeft in een open brief aan de Duitse bevolking een laatste pleidooi gehouden voor de Turkse toetreding tot de Europese Unie. Vanavond komen de regeringsleiders van de EU in Brussel bijeen, waar ze morgen zullen beslissen of de toetredingsonderhandelingen met Turkije kunnen beginnen.

(15 december 2004) De Europese Commissie zal geen maatregelen nemen tegen Frankrijk en Duitsland voor overschrijding van het Europese Stabiliteitspact. Dat betekent dat beide landen, die in 2004 weer niet aan de regels voor het begrotingstekort hebben voldaan, gevrijwaard blijven van miljardenhoge boetes.

(15 december 2004) Sinds 31 oktober staat de Berlijnse Muur weer.  In de Zimmerstraβe bij de beroemde grensovergang Checkpoint Charlie is ten minste een stuk van 120 meter neergezet. Op de plek waar dagelijks zovele toeristen proberen zich een beeld te vormen van de tweedeling van Berlijn, zichzelf laten fotograferen met een zogenaamde Russische soldaat en vervolgens weer verder dolen, zijn ook 1067 houten kruizen opgericht om de doden te herdenken die in Duitsland ten tijde van het DDR-regime gevallen zijn. 

(14 december 2004) Nadat in november berichten naar buiten kwamen over mishandelingen van rekruten in een kazerne in het Noordrijn-Westfaalse Coesfeld, duiken steeds meer soortgelijke gevallen op. Verschillende politici gebruiken de affaires als argument voor de afschaffing van de dienstplicht. Minister van Defensie Peter Struck (SPD) grijpt de ontstane discussie intussen aan om meer gerucht te geven aan zijn grote hervormingsplannen voor het Duitse leger, met of zonder dienstplicht.

(17 december 2004) De hervorming van het Duitse federale stelsel is mislukt. Ondanks maandenlange onderhandelingen is het de zogenoemde federalismecommissie niet gelukt een concept op tafel te leggen waarin iedereen zich kon vinden. Het grootste struikelblok vormde het onderwijsbeleid: de deelstaten gunden de centrale overheid niet de competenties die zij wilde hebben.

(10 december 2004) 'Hartz IV' is in Duitsland tot woord van het jaar gekozen. Dat maakte de Gesellschaft für deutsche Sprache (GfS) vandaag in Wiesbaden bekend. De GfS kiest elk jaar een nieuw woord dat de maatschappelijke discussie gedomineerd heeft. 'Hartz IV' is de naam van de wet ter hervorming van de arbeidsmarkt.

(8 december 2004) De historicus Mark Beunderman, afgestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam, is de winnaar van de Volkskrant/DIA-Scriptieprijs. Gisteravond reikte de voorzitter van de jury Dick Benschop hem tijdens een feestelijke bijeenkomst de prijs uit: 1500 euro en een week meelopen met een buitenlandcorrespondent van de Volkskrant. Beunderman toonde zich zeer verheugd: “Ik wil heel graag naar New York of Washington. Daar heb ik nog nooit rondgekeken.”