Rechter beoordeelt zorgplicht voor ouders
Nieuws
Achtergrond - 16 maart 2005
(16 maart 2005) Het Bundesverfassungsgericht in Karlsruhe, de hoogste Duitse rechtsinstantie, buigt zich sinds gisteren over de vraag hoever de onderhoudsplicht van kinderen voor hun bejaarde ouders mag gaan. In Duitsland moeten ouders en kinderen volgens de wet in elkaars onderhoud voorzien. De stad Bochum verplichtte daarom een vrouw een hypotheek op haar huis te nemen om de bejaardenhuiskosten van haar moeder te betalen.
De dochter van de bejaarde vrouw verdiende netto 550 euro per maand, maar bezat de helft van het huis dat zij en haar ex-man ooit voor zichzelf hadden gekocht. Dat bezit was haar eigen ouderdomsvoorziening. De moeder van de vrouw woonde van 1991 tot 1995 in een bejaardenhuis, dat zij met haar eigen pensioen niet kon betalen. De stad Bochum betaalde de extra kosten, in totaal ruim 62 duizend euro, maar eiste die na haar dood in 1995 terug van de dochter, toen bleek dat het huis waarin zij woonde 660 duizend euro waard was.
Volgens het Duits burgerlijk wetboek zijn ouders en kinderen, anders dan in Nederland, verplicht in elkaars onderhoud te voorzien. Daarom verplichtte de stad Bochum de dochter een hypotheek op haar deel van het huis te nemen, weliswaar in een bijzondere vorm: renteloos en precies voor het bedrag dat ze de stad schuldig was. Pas na de dood van de dochter zou de schuld moeten worden terugbetaald. De rechtbank van Duisburg keurde deze speciale regeling in 1996 goed, maar de vrouw ging in hoger beroep. Nu buigt het Bundesverfassungsgericht zich over de zaak.
De kans is groot dat de vrouw gelijk krijgt en de stad Bochum de kosten toch niet op haar kan verhalen. Het Duitse federale gerechtshof (BGH) heeft in soortgelijke zaken die na 1996 speelden uitspraken gedaan die de grenzen van de onderhoudsplicht hebben aangescherpt. De vertegenwoordigster van de Bondsregering in deze zaak, Birgit Grundmann, benadrukt eveneens dat aan kinderen niet te hoge eisen mogen worden gesteld als het gaat om het onderhoud van hun ouders. De eigen levensstandaard moet gewaarborgd blijven.
Volgens juristen zullen steden en gemeentes echter steeds vaker proberen de onderhoudskosten van bejaarde inwoners op hun kinderen te verhalen, nu de verzorgingskosten stijgen en de belastinginkomsten dalen. Verwacht wordt dat door de vergrijzing het huidige aantal gepensioneerden in Duitsland van 14 miljoen zal stijgen naar 22 miljoen in 2030. Tegelijkertijd zal het aantal werkenden waarschijnlijk halveren.
De uitspraak van het Bundesverfassungsgericht wordt over enkele maanden verwacht.
Süddeustche Zeitung
Sozialamt will Haus und Hof
Die Welt
Haften Kinder mit Haus und Hof für ihre Eltern?
ZDF Heute
Bundesverfassungsgericht prüft Grenzen des Elternunterhalts
Frankfurter Rundschau
Elternunterhalt durch Kinder auf Prüfstand
Reacties
goeden morgen mevrouw of mijnheer ,
Mijn naam is Hans Josef Lemke ik woon in Nederland en heb de Nederlandse nationaliteit.
Mijn geboorte datum is 18-12-1948. Mijn moeder woont in een verzorgingstehuis in Duitsland en heeft de Duitse nationaliteit. Ben ik als Nederlander verplicht om een deel van haar verzorgingskosten te betalen. Ik ben de oudste van vier kinderen, de andere drie wonen en werken in Duitsland en hebben allen de Duitse nationaliteit. Met vriendelijke groeten Hans Josef Lemke
Voor dit soort vragen kunt u het best contact opnemen met het grensinfopunt: http://www.grensinfo.nl/gip/nl/index.jsp
Met vriendelijke groet,
De redactie