Achtergrond

De CDU kiest vrijdag, na 18 jaar Merkel, een nieuwe voorzitter. Die zal waarschijnlijk ook de nieuwe kanselierskandidaat voor de partij worden. Er valt voor de christendemocraten echt wat te kiezen: de strijd gaat tussen ‘anti-Merkel’ Friedrich Merz en ‘Merkelkopie’ Annegret Kramp-Karrenbauer. (geactualiseerd op 5-12-2018)

Ze is er bij wijze van spreken voor gemaakt. Toch krijgt de laatste nog actieve steenkolenmijn in Duitsland geen nieuwe toekomst als ondergrondse waterkrachtcentrale. Nu volgende maand het licht in de schachten van Zeche Prosper-Haniel in Bottrop wordt gedoofd, moet projectleider André Niemann vaststellen dat de race tegen de klok is verloren. Maar: ”Dit blijft een goede investering.”

In Duitsland geen chocoladeletters, sinterklaasjournaal of nationale intocht. Het feestje rondom Nikolaus, zoals de goedheiligman in Duitsland bekend staat, wordt niet zo uitgebreid gevierd als in Nederland. Wel zijn er heel veel variaties op het feest, verschillend per regio en plaats.

Even geen dikke boeken of saaie grammatica, maar in het Duits rappen over respect, gelijkheid en acceptatie. Acht scholen uit heel Nederland hebben woensdag hun beste hiphop-formaties afgevaardigd naar Amsterdam. Na vier jaar is de hiphop-battle terug van weggeweest.

De woningnood voor Duitse studenten is nijpend: in veel universiteitssteden staan duizenden studenten op wachtlijsten. Prijzen rijzen de pan uit. Verschillende initiatieven roepen de politiek op wat aan de problemen te doen.

Premier Mark Rutte heeft maandag met een kabinetsdelegatie Düsseldorf bezocht voor de eerste 'regeringsconsultaties' tussen Nederland en de deelstaat Noordrijn-Westfalen (NRW). 

Merkel wil een Europees leger, zei ze dinsdagmiddag in een toespraak in het Europees Parlement. Maar ze legde zich nergens echt op vast, zegt Hanco Jürgens van het Duitsland Instituut. “Het zijn ver-weg-voorstellen.” Toch vindt hij dat ze heeft laten zien dat ze nog steeds een belangrijke speler is in Europa.

De gehoopte 'zee van licht' werd een bescheiden gloed van kaarsen. Toch was de voormalige synagoge in de Berlijnse wijk Schöneberg vrijdagavond weer even iets meer dan een stenen gedenkteken. Buurtbewoners en andere belangstellenden herdachten de Reichspogromnacht van 1938, waarmee 80 jaar geleden het systematische nazi-geweld tegen de Joden begon.

In het holst van de nacht varen op 1 november 1918 drie oorlogsschepen door het Noord-Oostzeekanaal Kiel binnen. Aan boord opstandige matrozen, die met een paar dagen verlof tot bedaren moeten komen. In plaats daarvan ontketenen ze met hun protest de Novemberrevolutie, waardoor Duitsland op 9 november 1918, nu 100 jaar geleden, in één klap van een monarchie in een republiek verandert. Nog twee dagen later tekenen de Duitsers de overgave en komt de Eerste Wereldoorlog ten einde.

Het tijdperk van Angela Merkel loopt langzaam ten einde. Ze heeft gekozen voor een afscheid in meerdere bedrijven. Merkel stelt zich in december na achttien jaar niet meer herkiesbaar als partijvoorzitter van de CDU. Als haar termijn als kanselier in 2021 voorbij is, wil ze de politiek verlaten. Een terugblik op Merkels politieke loopbaan.