Achtergrond

Angela Merkel had een sombere nieuwjaarstoespraak dit jaar: met de sociale samenhang in het land is het slecht gesteld, sommigen zouden een kloof in de samenleving ervaren. Daar wil de regering wat aan doen, getuige ook de ondertitel van het nieuwe regeerakkoord ‘Ein neuer Zusammenhalt für unser Land’. Een wetenschappelijk instituut ter bevordering van de sociale cohesie is zelfs in de maak.

Het is ze dan toch gelukt in Berlijn. Na meer dan vier maanden is er een regeerakkoord en hopen CDU, CSU en SPD een nieuwe regering te kunnen vormen. Hopen, want de leden van de SPD moeten nog instemmen met het akkoord.

De “Pflegemafia” heten ze in de Duitse media. Duitsland heeft te maken met grootschalige fraude in de thuiszorg. Volgens de recherche gaat het om ongeveer 230 malafide zorginstellingen, die de ziektekostenverzekeringen tot nu toe ongeveer een miljard euro hebben gekost. De rechtbank in Düsseldorf veroordeelde afgelopen maandag de eerste negen daders in een serie rechtszaken tegen deze georganiseerde vorm van criminaliteit.

Andreas Baader hoort samen met Gudrun Ensslin tot de oprichters van de terreurgroep Rote Armee Fraktion. Hij heeft zich schuldig gemaakt aan talrijke geweldsmisdrijven, waaronder moorden. Baader werd slechts 34 jaar oud.

Ieder voor zich zijn de musea te klein om een grote tentoonstelling met wereldberoemde stukken uit de VS te organiseren. Maar samen is het ze gelukt. In het Drents Museum in Assen en de Kunsthalle Emden is 'The American Dream' te zien, een expositie in twee delen, op ruim een uur rijden van elkaar. Het is de eerste tentoonstelling die half in Nederland en half in Duitsland wordt gehouden.

Ulrike Meinhof was een van de kopstukken van de Rote Armee Fraktion (RAF) en maakte deel uit van de eerste generatie van deze terroristische organisatie. De journaliste en moeder van twee kinderen radicaliseerde eind jaren zestig en koos voor de gewapende strijd.

Massa's mensen gingen in 1968 in Berlijn de straat op, als gevolg van de dood van student Benno Ohnesorg en de aanslag op studentenleider Rudi Dutschke. Ook in andere Europese steden en in de Verenigde Staten laaide het protest tegen onder meer het autoritaire onderwijs en de oorlog in Vietnam op. Dit jaar zijn de acties vijftig jaar geleden. Maar de vraag hoe belangrijk de gebeurtenissen van 1968 waren, leidt nog steeds tot heftige discussies.

Vaak kom je in je eigen stad niet op het idee de omgeving te verkennen op de manier waarop je dat in een andere stad doet. Dus terwijl ik in Berlijn woon, was het tijdens een bezoek aan Hamburg dat ik de Stolpersteine-app ontdekte.

Een kleine meerderheid van de SPD-gedelegeerden heeft zondagmiddag voor coalitieonderhandelingen met de CDU/CSU gestemd. Na urenlange en deels heftige debatten op het partijcongres in Bonn bleken 362 van de 642 gedelegeerden en bestuursleden voor regeringsdeelname. De coalitieonderhandelingen beginnen naar verwachting komende week.

SPD'ers willen aanpassingen in het akkoord dat CDU, CSU en SPD vrijdag na de Sondierungsgespräche - verkennende gesprekken - hebben bereikt. De CDU/CSU wil daar niets van weten. De vraag is of de SPD-afgevaardigden op het speciale partijcongres op 21 januari instemmen met het resultaat. Pas als ze dat doen, kunnen echte coalitieonderhandelingen beginnen.