Jesse Oude Egberink
Redacteur Duitslandweb

Kriegsende, het einde van de Tweede Wereldoorlog in Duitsland: op 8 mei 1945, 78 jaar geleden, gaf nazi-Duitsland zich onvoorwaardelijk over. De nazi's vochten door tot het bittere einde en sleepten het land mee in de ondergang. Deze tijdlijn laat zien wat er in de laatste maanden van de oorlog en de eerste maanden na de capitulatie gebeurde in Duitsland. 

Verpleeghuizen in Nederland mogen wandelgrage dementerenden achter slot en grendel houden, in Duitsland is dat verboden; in Duitsland wordt veel meer antibiotica toegediend dan in Nederland: het zijn slechts twee voorbeelden van verschillen in de gezondheidszorg tussen Nederland en Duitsland, die worden onderzocht door het grensoverschrijdende Cross-Border Institute of Healthcare Systems and Prevention (CBI).

Door de oorlog in Oekraïne zien veel Duitse bedrijven zich gedwongen de Russische markt te verlaten. Mede door de economische sancties van Duitsland en de EU besloten veel ondernemingen de zaken in Rusland voorlopig stop te zetten. Andere bedrijven kunnen of willen die keuze nog niet maken.

Vanwege de snel stijgende energie- en brandstofprijzen nemen Nederland en Duitsland maatregelen om de kosten voor burgers te verlichten. Beide landen doen dat op hun eigen manier, waardoor grenspendelaars in de Nederlands-Duitse grensstreek mogelijk bij beide compensatieregelingen misgrijpen.

De Oekraïner Boris Romanchenko, een 96-jarige overlevende van de Holocaust, is vorige week omgekomen bij een bombardement in de Oost-Oekraïense stad Charkov. Dat maakte de Stiftung Gedenkstätten Buchenwald und Mittelbau-Dora maandag bekend. Romanchenko was een van de vele hoogbejaarde overlevenden van nazivervolging in Oekraïne. Duitse organisaties en stichtingen die zich met de herdenking van de Holocaust bezighouden, zijn voor hen een hulpactie begonnen.

Duitsland heeft in 2011 de Energiewende ingezet, de overgang naar duurzame energie. Toch is het land nog steeds afhankelijk van fossiele brandstoffen als gas, olie en kolen. Die worden grotendeels geïmporteerd. Door de ambitieuze klimaatdoelen in het Duitse regeerakkoord en de Russische invasie in Oekraïne is de druk om sneller over te gaan op duurzame energie flink toegenomen. In dit factsheet een overzicht van de Duitse energievoorziening, de afhankelijkheid van Rusland en de nieuwe klimaatambities.

Duitsland discussieert sinds december over een vaccinatieplicht. Voor de zorg is die al besloten: vanaf medio maart moeten alle zorgmedewerkers tegen corona zijn gevaccineerd. Over een algemene vaccinatieplicht voor iedereen vanaf 18 jaar is nog geen overeenstemming bereikt. Met de opkomst van de minder besmettelijke omikronvariant is de discussie veranderd. De risico’s van een besmetting zijn lager, de zorg staat minder onder druk en vaccinatie biedt geen zekerheid tegen besmetting.

Weifelend, onzichtbaar en passief zijn enkele van de kwalificaties die deze week over Duitsland te lezen zijn in internationale media. In de Oekraïnecrisis wordt Duitsland een belangrijke rol toebedeeld, maar de nieuwe kanselier Olaf Scholz maakt de verwachtingen nog niet waar. In zijn partij is de omgang met Rusland altijd een splijtzwam.

Duitsland begint het jaar met snel stijgende coronacijfers en een discussie over een algemene vaccinatieplicht. Als voorzitter van de G7 speelt Duitsland op het internationale toneel een vooraanstaande rol, in een tijd van oplopende spanningen onder meer rond Oekraïne. 2022 is ook het jaar waarin de laatste Duitse kerncentrales moeten sluiten.

Nog voordat ze officieel vertrekt, wordt kanselier Merkel donderdagavond in Berlijn uitgezwaaid met een Zapfenstreich. Sinds het afscheid van Helmut Kohl in 1998 is het gebruikelijk dat de bondskanselier met deze militaire ceremonie door de Bundeswehr wordt bedankt voor de bewezen diensten. Merkel baarde opzien met de muziek die ze voor deze avond heeft aangevraagd.