Buitenlands beleid: VS, Rusland, Afghanistan en Libië
Crisis en economisch herstel met Merkel 2005-2013

Voor de VS was al duidelijk dat Merkel anders dacht dan Schröder. Voorafgaand aan de oorlog in Irak in 2003 had zij haar steun uitgesproken voor de regering-Bush. 

Ten opzichte van Rusland sloeg Merkel een zakelijker toon aan dan Schröder. Zo bekritiseerde ze bijvoorbeeld de mensenrechten in Rusland. Hoewel Merkel en de Russische president Poetin elkaars talen spreken, hebben de beide wereldleiders geen persoonlijke band met elkaar, zoals bij Poetin en Schröder het geval was.

Merkel toonde haar bemiddelende rol tussen de wereldleiders tijdens de bijeenkomst van de G8, die in juni 2007 in het Duitse Heiligendamm plaatsvond. De kanselier kreeg veel lof voor haar optreden. De VS erkenden voor het eerst officieel het proces van klimaatverandering.

De Duitse opbouwmissie in de Afghaanse provincie Kunduz, waarbij Duitsland ook samenwerkte met het Nederlandse leger, werd meermaals verlengd. De opbouwmissie veranderde steeds meer in een vechtmissie. Een luchtaanval op een tankwagen vlakbij de stad Kunduz in 2009, waarbij meer dan 150 doden vielen, leidde tot grote ophef. De verantwoordelijke generaal en minister moesten vertrekken. Kanselier Merkel vermeed in verband met Afghanistan lang het woord ‘oorlog’ te gebruiken, omdat in Duitsland nog steeds nauwelijks draagvlak bestond voor militaire missies.

Hoe gevoelig de inzet van het leger ligt, bleek ook in maart 2011. Duitsland isoleerde zich ten opzichte van zijn bondgenoten door in de VN-Veiligheidsraad zich van stemming te onthouden in de Libië-crisis. De bondsregering bleef sceptisch over militaire sancties tegen het bewind van de Libische dictator Kadhafi. Het kwam de bondsregering op veel kritiek te staan. Als reactie stuurde Duitsland meer AWACS-verkenningsvliegtuigen naar Afghanistan om het Amerikaanse leger daar te ontlasten.