'Duisburg' werpt schaduw over Ruhr 2010
Volgend jaar geen Loveparade meer

"Drie miljoen dagjesmensen, een miljoen liter bier en een feest dat zich uitstrekt over zestig kilometer – zonder oponthoud, zonder chaos en gevechten, met alleen maar plezier." Trots toont de website van Ruhr 2010 de reacties in de (buitenlandse) pers op het evenement Still-Leben, zoals dit citaat uit de Irish Times.

Om goede pers is het het Ruhrgebied, dat bij de buitenwacht nog steeds wordt geassocieerd met grauw beton en roestend staal, juist te doen. Dus werd het drukste stuk Ruhrgebied, de snelweg A40 tussen Duisburg en Dortmund, onder het motto ‘Still-Leben’ afgezet voor auto’s. Drie miljoen wandelaars en fietsers liepen er op 18 juli langs de tafels waaraan het Ruhrgebied zich in al zijn diversiteit presenteerde.

Tragische dood 

Maar wie heeft het een week later nog over dit "vrolijke en vreedzame" – aldus dezelfde website – feest? Over het bewonderenswaardige staaltje organisatiekunst dat het evenement mogelijk maakte? De tragische dood van inmiddels 21 bezoekers van de Loveparade werpt een schaduw over alle hoogtepunten van Ruhr 2010.

In de Duitse media overheerst een stortvloed van ontluisterende ooggetuigenverslagen, schokkende filmpjes en woedende commentaren, die tot strekking hebben dat de Loveparade nooit in deze vorm had mogen worden georganiseerd. Er wordt gespeculeerd op het vertrek van de verantwoordelijken – wie dat ook zijn: de burgemeester van Duisburg, de organisator van het festival of het hoofd van de politie, die de publieksstroom begeleidde.

Catastrofe 

Zelfs Ruhr 2010 zegt in een verklaring prominent op zijn website dat de “volledige opheldering van wat er gebeurd is en wie verantwoordelijk is” bij deze “catastrofe” nu prioriteit heeft. De geplande evenementen gaan de komende maanden weliswaar door, maar waar de Duitse culturele hoofdstad van Europa tot afgelopen week op een succesjaar leek af te stevenen, is de toon nu logischerwijze drastisch gematigd.

Bij het volgende grote evenement, een opvoering van Mahlers achtste symfonie in de vroegere krachtcentrale van Duisburg, zal net als bij veel kleinere festiviteiten het drama bij de Loveparade “op waardige wijze worden herdacht”.

Geen vervolg 

De Loveparade-organisatie zelf heeft daags na de ramp aangekondigd het dansfeest uit respect voor de overledenen geen vervolg meer te geven. Dat is een tragedie op zich. Het legendarische feest bestaat sinds 1989, toen oprichter en dj Matthias Roeingh onder het mom van een politieke vredesdemonstratie voor 150 mensen op de Kurfürstendamm in Berlijn muziek draaide.

Vijf jaar later trok de uit inmiddels veertig muziekwagens bestaande parade al 120.000 mensen, in 1996 waren er een kwart miljoen bezoekers. Op dat moment was het uit zijn voegen gegroeide feest al verhuisd naar de Tiergarten in Berlijn. Daar kende de Loveparade zijn voorlopige hoogtepunt in 1999 met anderhalf miljoen bezoekers.

Pas in 2001 nam de Duitse hoofdstad de Loveparade zijn status af als politieke demonstratie. Dat had tot gevolg dat de organisatie zelf verantwoordelijk werd voor de veiligheid van de toeschouwers en financieel moest opdraaien voor het opruimen van de tonnen aan achtergelaten afval. Deze ontwikkeling luidde in feite het begin in van het einde voor de populaire parade.

Laatste maal 

Zo viel het feest in 2004 en 2005 uit wegens gebrek aan sponsoren. Een jaar later trok de parade onder een nieuwe organisator een laatste maal door Berlijn. Sinds 2007 is het Ruhrgebied gastheer van het dansfeest, dat in dat jaar in Essen 1,2 miljoen mensen trok en in 2008 in Dortmund zelfs 1,6 miljoen bezoekers.

Bochum zou het decor vormen van de editie van 2009. Maar daar stak het stadsbestuur een stokje voor, omdat de veiligheid van zoveel toeschouwers niet kon worden gegarandeerd. Geen wonder dat het bestuur van Duisburg nu wordt verweten daar geen voorbeeld aan te hebben genomen. Roeingh sprak desgevraagd van een “schandaal” en legde de schuld voor de tragedie bij de organisatie. Die heeft haar conclusies dus getrokken.