Collegereeks Duitse hedendaagse literatuur
Introductie in de Duitstalige literatuur

Ewout van der Knaap - Duitstalige literatuur van Hesse tot heden (8 maart)

Met Nobelprijswinnaars als Hesse, Grass en Böll maakte de Duitstalige literatuur internationaal furore. In een beknopt overzicht worden tendensen vanaf de jaren 50 belicht en kijken we naar hoogtepunten en verborgen parels. In het bijzonder de literatuur na 1990 komt aan bod. Na 90 minuten kent u vraagstukken, belangrijke prijswinnaars en heeft u leestips. Namen als Wolf, Timm, Schlink, Ransmayr, Tellkamp, Kracht, Menasse, Seiler, Kehlmann, Herrndorf, Schalansky, Erpenbeck, Witzel zullen niet ontbreken.

Ewout van der Knaap is hoofddocent Duitse letterkunde aan de Universiteit Utrecht en samensteller van de catalogus Duits op www.lezenvoordelijst.nl

Van dit college zijn geen opnames gemaakt.

Trixie Hölsgens - Een literaire analyse van recente Duitse literatuur (10 maart)

Aan de hand van een beknopte literaire analyse van een aantal recente werken zal duidelijk worden in hoeverre het thema Vergangenheitsbewältigung in de 21e eeuw nog een plaats heeft. Enkele voorbeelden: In Robert Menasses verhalenbundel 'Ich kann jeder sagen' (2009) wordt het probleem van een adequate geschiedschrijving centraal gesteld. Jenny Erpenbecks 'Heimsuchung' (2008) werpt in een compacte vorm een indrukwekkende terugblik op de 20e eeuw. De collagepoëzie van nobelprijswinnares Herta Müller (2009) thematiseert en verwerkt het verleden onder een communistische dictatuur. In het college lezen en bespreken wij fragmenten van deze werken.

Trixie Hölsgens is sinds 2009 als docent werkzaam aan de opleiding Duits van de Universiteit van Amsterdam. Haar vakgebied is Duitstalige filosofie en literatuur van de 20e en 21e eeuw. Als zelfstandig docent verzorgt zij cursussen aan de HOVO (Hoger Onderwijs voor Ouderen), bijvoorbeeld over Thomas Manns 'De Toverberg', Robert Musils 'Man zonder eigenschappen' en over het werk van Franz Kafka.

Jerker Spits - Duitsland begrijpen aan de hand van eigentijdse Duitse auteurs (17 maart)

Het werk van eigentijdse auteurs is een spiegel van het huidige Duitsland. Dit college gaat in op levendige en toegankelijke boeken uit de Duitse literatuur van de afgelopen vijftien jaar. Aan bod komen 'Die Vermessung der Welt' van Daniel Kehlmann, 'Die Entdeckung der Currywurst' van Uwe Timm, het laatste boek van Günter Grass en verhalen van Karen Köhler. Zij zorgde in 2014 voor een verrassend optreden op het prestigieuze Ingeborg Bachmann Wettbewerb, een literair festival waarop Duitstalige schrijvers nog niet gepubliceerd werk voorlezen. Besproken wordt ook de herinnering aan de oude Bondsrepubliek, bijvoorbeeld in Frank Witzels 'Die Erfindung der Roten Armee Fraktion durch einen manisch-depressiven Teenager im Sommer 1969'. Tot slot wordt aandacht besteed aan jonge schrijvers die niet in Duitsland zijn geboren, zoals Katja Petrowskaja, Ilija Trojanow en Sasa Stanišić. Zij zijn grote namen in de Duitse literatuur van vandaag.

Jerker Spits is germanist en bespreekt Duitstalige literatuur voor onder meer De Groene Amsterdammer en literaturkritik.de. Hij schreef een korte cultuurgeschiedenis van Duitsland: 'Staalhelmen en curryworst. Een Duitse cultuurgeschiedenis in 15 fenomenen'. Met illustraties van Piet Paris (Uitgeverij Van Oorschot, verschijnt februari 2016).