Adidas en Puma ruziën over beroemde noppen
Nieuws

Wie kwam het eerst op de markt met de voetbalnoppen die Duitsland in Bern tegen alle verwachtingen in wereldkampioen maakten, Adidas of Puma? Tot voor kort bestond er geen twijfel. Adidas was de uitvinder. De sportschoenenreus uit het plaatsje Herzogenaurach in Noord-Beieren had al in 1949 de eerste voetbalschoenen met de gepatenteerde, afschroefbare noppen uitgerust. Drie jaar later zag een verbeterde versie het licht: hoge en slanke noppen, die voor uitstekende grip zorgden.

Met deze schoenen wonnen de Duitsers tijdens de finale van het WK 1954 in Bern met 3-2 van Hongarije, toen huizenhoog titelfavoriet. Aanvankelijk kwam het Duitse elftal met 0-2 achter, maar in de stromende regen knokten de Duitsers zich terug. Dankzij de revolutionaire noppen, zo wil het verhaal, bleef onder de schoenen van de Duitse voetballers veel minder modder plakken dan bij de Hongaren. Die speelden nog met vastgespijkerde, leren noppen onder de schoen, waartussen zich een koek van gladde modder verzamelde.

Tegen deze versie van het 'Wonder van Bern', zoals de finale de geschiedenis is ingegaan, is Adidas-concurrent Puma in het geweer gekomen. Volgens Puma stond Puma, en niet Adidas, eigenlijk aan de wieg van ‘1954’. Het bedrijf, opgericht door Rudolf Dassler, de broer van Adidas-oprichter Adolf Dassler, claimt al veel eerder de schroefnop te hebben ontdekt. Namelijk in 1948. Toen experimenteerde Puma samen met voetbaltrainer Sepp Herberger met de nieuwe noppen. De legendarische Herberger was tijdens het WK trainer van het Duitse elftal en geldt als de vader van het Wonder van Bern. Een zakelijk conflict met Puma dreef Herberger in 1951 echter in de armen van Adidas.

Om zijn bewering te staven dook Puma zijn archieven in en ontdekte dat zijn schroefnoppen tijdens de competitie van 1952-53 al werden gebruikt. Volgens de sportschoenenmaker had de ploeg van Hannover 96 zijn landstitel te danken aan de Puma-schroefnoppen. Acht Hannover-voetballers speelden ermee. “De historische waarheid is dat de eerste in serie geproduceerde schroefnoppen van Puma afkomstig waren”, constateert een woordvoerder.

Bij Adidas denken ze daar uiteraard anders over. Het bedrijf laat weten het wel “een beetje vreemd” te vinden dat Puma vijftig jaar na dato claimt de waarheid boven water te hebben gehaald. En dat uitgerekend twee weken voor het begin van het WK voetbal in Duitsland. Adidas is een van de officiële hoofdsponsors van het evenement.

De noppencontroverse tussen de twee Duitse schoenenreuzen is meer dan een zakelijk geschil. Wie de erfenis van het Wonder van Bern claimt, maakt aanspraak op een belangrijke plaats in de geschiedenis van de Bondsrepubliek. De legendarische voetbalwedstrijd geldt als één van de mythes waarop het naoorlogse Duitsland is gebouwd, omdat de gewonnen finale de Duitsers hun zelfbewustzijn teruggaf. Historici als de Hitler-biograaf Joachim Fest noemen de wedstrijd “de eigenlijke geboorte van de Bondsrepubliek”. Zonder ‘Bern’ geen Wirtschaftswunder, is een andere populaire bewering.

Oude broedertwist is een ander onderdeel van het geschil. De broers Adolf (‘Adi’) en Rudolf Dassler bestierden tot 1948 samen een schoenenbedrijf, maar gingen met ruzie uit elkaar. Adolf begon met Adidas, Rudolf met Puma. Beide ondernemingen hebben hun hoofdkantoor in het Beierse Herzogenaurach. De twee bedrijven zijn lange tijd elkaars scherpste concurrenten geweest, al heeft de opmars van de Amerikaanse sportgigant Nike de tegenstellingen wat afgezwakt. Adidas is met een omzet van 6,6 miljard euro op dit moment de tweede producent van sportschoenen ter wereld, na Nike. De omzet van Puma komt op 1,5 miljard euro per jaar.

Overigens waren het niet alleen de revolutionaire noppen waar de Duitse voetballers in 1954 voordeel uit trokken. Hun Adidas-schoenen waren ook lichter en lager dan de traditionele, laars-achtige kicksen van de Hongaren. Die zogen zich tijdens de finale helemaal vol met water, waardoor ze ongeveer twee keer zo zwaar werden als de Duitse schoenen.

FAZ.NET
Wer hat die ersten Stollen in die Schuhe geschraubt?

www.n24.de
Puma will mit "Legende" von 1954 aufräumen