Westerwelle moet het tij keren
Partijgenoten hopen op vurige rede FDP-voorzitter

De liberalen zijn te weinig zichtbaar in de regering, luidt de kritiek in eigen kring. Zo komt waar de partij voor staat te weinig tot uiting in het regeringsbeleid. FDP-kopstuk Sabine Leutheusser-Schnarrenberger, minister van Justitie in de huidige coalitie met CDU/CSU, voerde in het eerste januariweekend de druk op Westerwelle op.

In een interview met het Hamburger Abendblatt zei ze: “Ik verwacht van Guido Westerwelle een inhoudelijk scherpe rede. Hij moet duidelijk maken welke kwesties voor de FDP van belang zijn en welke punten de partij in de regering wil doorvoeren.”

Haar aanmaning is illustratief voor de nervositeit binnen de FDP, die in de peilingen al maanden onder de kiesdrempel van 5 procent zweeft. Andere partijleden riepen Westerwelle op af te treden of tenminste aan te kondigen in april niet opnieuw te kandideren voor het voorzitterschap van de FDP.

Energievretende debatten 

Bijval kreeg de geplaagde partijvoorzitter en minister van Buitenlandse Zaken ook. Drie jonge liberale toppolitici leggen vandaag in een ingezonden stuk in de Frankfurter Allgemeine Zeitung de oorzaak voor de slechte peilingen bij de “energievretende debatten” waartoe coalitiepartners CDU/CSU de FDP vaak dwingen. “Doorgaans eindigen die in compromissen en niet in krachtige hervormingen.” Die compromissen, zo schrijven Daniel Bahr, Philipp Rösler en Christian Lindner, “helpen niet het liberale profiel van de FDP aan te scherpen”.

Het statement dat de drie onder de kop “Juist nu. Nieuwjaarsappel aan alle liberalen” maken is opvallend, omdat zij algemeen worden gezien als de nieuwe vaandeldragers van de liberale partij. Bahr is met 34 jaar partijvoorzitter van Noordrijn-Westfalen, de grootste Duitse deelstaat. De 37-jarige Rösler is na een vlotte carrière in Nedersaksen minister van Gezondheidszorg in de zwart-gele regering. Lindner, die deze week 32 wordt, is als secretaris-generaal een van de meest geziene gezichten van de FDP. Hij wordt getipt als voornaamste kandidaat voor de opvolging van Westerwelle.

Slechte sfeer

Ook coalitiepartners CDU en CSU schromen niet de druk op de liberalen op te voeren. Vooral CSU-voorzitter Horst Seehofer, die vaker met de FDP in de clinch ligt, noemt de “situatie bij de liberalen” als oorzaak voor de slechte sfeer in de bondsregering. Hij sprak vandaag in de Süddeutsche Zeitung de dwingende hoop uit dat Westerwelle – “een van de sterkste liberale figuren in Duitsland” – de problemen in zijn partij oplost.

Vandaag en morgen houdt de FDP zijn jaarlijkse Driekoningen-bijeenkomst in Stuttgart. Als Westerwelle morgen niet zelf zijn aftreden bekendmaakt – wat niet in de lijn der verwachting ligt – hangt zijn politieke lot af van de zeven deelstaatverkiezingen die dit jaar plaatsvinden. Eind februari gaat Hamburg naar de stembus, gevolgd door Saksen-Anhalt, Rijnland-Palts en Baden-Württemberg in maart.

Beste uitslag ooit 

Westerwelle is sinds 2001 voorzitter van de FDP. Bij de drie laatste Bondsdagverkiezingen in 2002, 2005 en 2009 trad hij aan als lijsttrekker van zijn partij, de laatste twee keer met opmerkelijk succes. In 2009 gingen de liberalen, na hun beste verkiezingsuitslag ooit (14,6 procent), een coalitie aan met CDU/CSU. Westerwelle trad daarin aan als minister van Buitenlandse Zaken en vice-kanselier. Sindsdien kelderde de FDP in de peilingen, tot momenteel rond 4 procent.