Column: Hoe onkwetsbaar is de Duitse economie?
Duitsland en het belang innovatie en technologie

Het is nooit een goed moment voor een recessie, maar de jongste recessie was voor Duitsland goed getimed. De bedrijven hadden net een periode van herstructureringen achter de rug, de regering nam enkele goed getimede steunmaatregelen, de beginnende vergrijzing en vrees voor een tekort aan hoogopgeleide werknemers steunden de arbeidsmarkt, en er was de blijvende grote internationale vraag naar Duitse kapitaalgoederen. Kortom, met een beetje geluk en vooral de goede productmix op het goede moment is Duitsland aan een tweede Wirtschaftswunder begonnen.

Dat het Duitse herstel meer is dan een 'statistisch effect', zoals de Amerikaanse econoom Nouriel Roubini niet zo lang geleden stelde, is inmiddels duidelijk. Maar hoeveel Wunder blijft er als we de nationalistische bril afzetten? Over enkele jaren kunnen China en andere opkomende landen de Duitse machientjes zelf en goedkoper produceren. De huidige Duitse productmix is dan geen succesformule meer. Alleen de volgende stap, met een specialisatie in hightechgoederen, kan waarschijnlijk helpen om Duitsland en ook de rest van Europa in de internationale markten overeind te houden. Is de Duitse industrie klaar voor deze nieuwe uitdaging?

Met zijn EU2020-strategie besteedt Europa nu pas aandacht aan de economie van de toekomst. Duitsland is al lang begonnen. Als een van de eerste Europese landen heeft Duitsland het belang van innovatie en technologie ontdekt. Van alle eurolanden besteedt alleen Finland meer aan onderzoek en ontwikkeling dan Duitsland (2,6 procent van het bbp). In België en Nederland is dat slechts 1,9 en 1,8 procent. Circa 10 procent van alle wereldwijde patenten komt uit Duitsland. Duitse bedrijven zijn vaak bij de marktleiders in toekomstgerichte sectoren zoals bio- en nanotechnologie, biometrie en niet te vergeten duurzame energie.

Onkwetsbaar is de Duitse economie niet. Denk maar aan het grote aantal lagelonenbanen en de zwakke consumptie. Industrie en overheid beseffen echter maar al te goed dat het moeilijk is door te stoten naar de top, maar dat het nog veel moeilijker is daar te blijven. Superman Duitsland moet blijven oppassen voor kryptoniet.

Carsten Brzeski is Senior Economist bij ING in België voor de Eurozone en Duitsland en schrijft regelmatig in Nederlandse en internationale media. Deze column is met toestemming overgenomen uit de Belgische krant De Tijd.