Baken voor de zwevende kiezer
Duitse stemwijzer trekt twee miljoen bezoekers

Een kleine 20 procent van de Duitse kiesgerechtigden weet al naar welke partij zijn of haar stem uitgaat, zo weet de samensteller van de Wahl-O-Mat, de Bundeszentrale für politische Bildung (bpb) in Berlijn. Maar de overgrote meerderheid van het Duitse electoraat is zwevend, waardoor de Wahl-O-Mat uitkomst kan bieden in de wirwar van verkiezingsprogramma’s.

Stellingen

Het interactieve hulpmiddel is uit Nederland komen overwaaien. Het idee achter de Wahl-O-Mat is hetzelfde als de Nederlandse oerversie van het Instituut voor Publiek en Politiek (IPP). Aan de hand van bijna veertig stellingen kan de twijfelende kiezer worden geholpen in zijn zoektocht naar zijn politieke identiteit. Wie de stelling ‘kerncentrales moeten langer open blijven’ bevestigend beantwoordt, komt al snel bij de voornaamste protagonisten van kernenergie CDU en FDP uit. Voorstanders van een landelijk minimumloon en de onmiddellijke terugtrekking van de Duitse troepen uit Afghanistan, voelen zich waarschijnlijk meer thuis bij Die Linke.

Dit jaar zijn ook de standpunten van de kleine partijen in de Wahl-O-Mat opgenomen. Voorheen konden alleen de stellingen van de vijf gevestigde partijen SPD, CDU, FDP, Groenen en Die Linke worden vergeleken. Nu worden ook de standpunten van kleine partijen als ouderenpartij Die Rentner of de partij voor spirituele politiek Die Violetten naast elkaar worden gelegd. Dit geldt ook voor de extreem-rechtse splinterpartijen NDP, DVU en Die Republikaner.

Rechtszaak

In eerste instantie zouden de kleine partijen met minieme kansen om de kiesdrempel te slechten niet worden opgenomen in de Wahl-O-Mat. De Ökologisch-Demokratische Partei (6500 leden) eiste vorig jaar te worden opgenomen in de Duitse stemwijzer en vond gehoor bij de rechtbank in München. Uit angst voor meer rechtszaken zijn nu alle kleine partijen in de Wahl-O-Mat opgenomen.   

Het Duitsland Instituut Amsterdam lanceert komende week in samenwerking met het IPP de Nederlandse bewerking van de Wahl-O-Mat. Hierdoor kan ook het Nederlandse publiek door gerichte vragen inzicht krijgen in actuele Duitse politieke thema’s en partijen. Maar voor wie zijn stem heeft bepaald; een gang naar de stembus 27 september zit er voor mensen zonder Duits paspoort niet in.