Advocaat van de consumenten
Renate Künast, duo-lijsttrekker van Bündnis 90/Die Grünen

Renate Künast (1955) geldt als de pragmaticus van het groene lijsttrekkersduo. Het partijcongres van Die Grünen koos haar en Jürgen Trittin vorig najaar om de verkiezingen mee in te gaan. De Groenen bezetten hoge partijfuncties altijd met twee personen.    

Ze verwierf vooral bekendheid toen ze in 2001 minister in de regering van Gerhard Schröder (SPD) werd. Door de BSE-crisis moesten de ministers Karl-Heinz Funke (SPD) van Landbouw en Andrea Fischer (Grünen) van Gezondheid aftreden. Om de belangen van consumenten beter te kunnen behartigen, werd een nieuw ministerie opgericht: dat van Consumentenbelangen, Voedsel en Landbouw. Renate Künast was de aangewezen minister.

'Agrarwende'

Drie jaar eerder had Schröder er nog een stokje voor gestoken dat ze minister van Justitie werd. Hij moest er, aldus Trittin, weinig van hebben “dat ze zich zo consequent voor burgerrechten had ingezet”.

Op haar nieuwe ministerie voelde Künast zich als een vis in het water. Ze bracht de zogenoemde Agrarwende tot stand: meer nadruk op consumentenbelangen, stimulering van biologische landbouw en betere bescherming van dierenrechten. Een deel van de maatregelen draaide haar opvolger Horst Seehofer (CSU) overigens later weer terug. Zo versoepelde hij bijvoorbeeld de wettelijke maatregelen tegen gentechniek.

Doorzetten

Conflicten gaat Künast nooit uit de weg, of het nou met de boerenlobby is of met voorstanders van genetische modificatie. Ze is van huis uit gewend haar wil door te zetten. Tegen de wens van haar ouders – automonteur en verpleegster – in besloot ze naar de Realschule (vergelijkbaar met de havo) te gaan in plaats van naar de Hauptschule (vergelijkbaar met het vmbo).

Na de middelbare school volgde ze eerst een opleiding maatschappelijk werk aan de Hogeschool van Düsseldorf. Vervolgens studeerde ze Rechten in Berlijn, naast haar baan als sociaal werkster in een gevangenis. Daar werkte ze vooral met drugsverslaafden. Toen ze in 1985 haar studie had voltooid, ging ze aan de slag als advocaat.

Ondertussen was ze in Berlijn politiek actief bij de Westberliner Alternative Liste, die zich later aansloot bij Die Grünen. Ze deed in die tijd regelmatig actief mee aan het protest in Gorleben tegen opslag van kernafval.

In de jaren tachtig en negentig maakte ze carrière in de Berlijnse deelstaatpolitiek, als juridisch woordvoerder en als fractievoorzitter, onder meer tijdens de eerste rood-groene coalitie in de Duitse hoofdstad in 1989/1990.

'Fundi'-'Realo'-strijd

De overstap naar de landelijke politiek kwam in 2000, toen ze samen met Fritz Kuhn partijvoorzitter werd. Ze zag het als haar belangrijkste taak ervoor te zorgen dat er binnen de partij beter werd samengewerkt en minder energie werd verspild aan strijd tussen de ideologische Fundis en de pragmatische Realos.

Na haar ministerschap nam ze in 2005 weer plaats in de oppositiebanken. Als fractievoorzitter van de Groenen in de Bondsdag wilde ze “klimaat, een beter sociaal stelsel en vrijheid” op de agenda zetten.

In 2008 werd ze op het Groenen-partijcongres in Erfurt samen met Trittin tot lijsttrekker gekozen met 92 procent van de stemmen. De partij streeft naar regeringsdeelname, al willen de lijsttrekkers zich niet op een specifieke coalitie vastleggen. “Het gaat ons om het groene concept”, aldus Künast in mei in de Süddeutsche Zeitung. „Ik wil groene ideeën uitvoeren: een miljoen nieuwe banen, klimaatbescherming, minimumloon en goede opleidingen.”

Marja Verburg is redacteur van het Duitslandweb

Zie ook:

Website Renate Künast
Künasts kritiek op Merkel en belastingverlaging (video)

Afbeelding:

flickr.com/ksfoto