President Steinmeier in Turkije voor 'moeilijke gesprekken'

De aanleiding voor Steinmeiers bezoek is de 100e verjaardag van de diplomatieke banden tussen Duitsland en Turkije. Maar de Duitse president verwachtte van tevoren al dat het "niet op alle punten makkelijke gesprekken" met de Turkse president zouden worden. Steinmeier en Erdogan zouden 30 minuten met elkaar spreken, maar het onderhoud duurde uiteindelijk een uur en drie kwartier. Vooral over de situatie in het Midden-Oosten zijn de verschillen groot. Duitsland staat aan Israëls zijde en Turkije steunt Hamas. Erdogan heeft afgelopen weekeinde een van de Hamasleiders ontvangen. Voor Duitsland is Hamas een terreurorganisatie. 

Tijdens een persconferentie na hun gesprek herhaalden Erdogan en Steinmeier hun standpunten. Maar Steinmeier benadrukte ook dat beide landen het erover eens zijn dat de situatie van de mensen in Gaza moet worden verbeteterd en dat een verdere escalatie in het Midden-Oosten moet worden voorkomen. "Turkije speelt daarbij een belangrijke rol." Erdogan bedankte Duitsland voor de hulp na de zware aardbeving in Turkije vorig jaar. Tegelijkertijd eiste hij dat de bondsregering haar restricties bij wapenexporten naar zijn land opheft en uitte hij kritiek op het in zijn ogen toenemende racisme in Duitsland.

Een ander gevoelig punt tussen beide landen zijn de mensenrechten in Turkije. Belangrijke vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties zitten er in de gevangenis. Erdogan reageert doorgaans ontstemd als Duitsland daarop kritiek uit. Het onderwerp zou vandaag een belangrijk onderdeel van het gesprek tussen Steinmeier en Erdogan zijn geweest, hebben Duitse media vernomen. Maar tijdens de persconferentie bekritiseerde Steinmeier de mensenrechten in Turkije niet direct. Hij noemde die wel een voorwaarde voor investeringen van Duitse bedrijven en voor een betere relatie met de EU. 

Tijdens de eerste twee dagen van zijn bezoek sprak Steinmeier met meerdere leden van de Turkse oppositie, onder wie burgemeester van Istanbul Imamoğlu. Ook ontmoette hij Turken die in Duitsland hebben gewoond en gewerkt en weer zijn teruggekeerd naar hun vaderland. Bij een bezoek aan een historisch station in Istanbul wachtten demonstranten hem op met Palestijnse vlaggen en borden met afbeeldingen van Steinmeier, Hitler en de Israëlische premier Netanyahu. Ze riepen "Moordenaar Duitsland!" naar de Duitse president. Duitse media suggereren dat als dit protest niet door de Turkse overheid was geïnitieerd, het Erdogan in ieder geval niet slecht uitkwam.

Ook de Duitse en de Turkse ministers van Financiën spraken vandaag met elkaar, onder meer over de sancties tegen Rusland. Ook op dat gebied zijn de verschillen groot: Turkije exporteert de laatste tijd weer meer naar Rusland. Lees meer bij Tagesschau, FAZ.net en Die Zeit