Oostenrijk weert Duitse 'studievluchtelingen'

Aankomende eerstejaars moeten in Oostenrijk in de regel eerst een toelatingstest voor een universiteit afleggen. Alleen al voor de studie medicijnen in Wenen namen zo’n drieduizend aspirant-studenten deel aan de test, onder wie negenhonderd Duitsers. Het komt regelmatig voor dat Oostenrijkse kandidaten worden toegelaten ten koste van Duitsers die veel betere testresultaten hadden.

Op deze manier beschermt Oostenrijk zich tegen een golf van Duitse studenten, die hun eigen land ontvluchten voor de overvolle universiteiten en relatief hoge studiekosten. In het Alpenland is het hoger onderwijs vanaf volgend jaar zomer gratis.

De eisen voor de Duitse kandidaten zijn aanzienlijk strenger. Per definitie is 75 procent van de beschikbare plaatsen voor Oostenrijkers gereserveerd, tegen 20 procent voor andere EU-burgers. De resterende 5 procent komt van buiten de Europese Unie.

Verborgen discriminatie

In 2005 oordeelde het Europese Hof dat Oostenrijk aspirant-studenten gelijk moet behandelen. De rechter zag de speciale toelatingseisen voor buitenlanders als “een verborgen vorm van discriminatie”. Na de uitspraak van het Europese Hof kregen de Oostenrijkse universiteiten meer aanmeldingen dan ooit, vooral uit Duitsland. Daar werd in 2006 het collegegeld ingevoerd in sommige deelstaten.

De Oostenrijkse regering trok zich weinig aan van de gerechtelijke uitspraak en verkleinde zelfs het aantal plaatsen voor buitenlandse studenten. Want wie niet aan de zeer strenge eisen voldoet, wordt het zo lastig mogelijk gemaakt hiertegen in beroep te gaan bij de universiteit. Mocht een afgewezen student juridische stappen willen ondernemen, wordt het een gevecht van de lange adem.

De vraag is of het Europese Hof überhaupt van Oostenrijk mag eisen de universiteiten voor andere buitenlandse studenten helemaal open te stellen. Net als in Duitsland wordt in Oostenrijk het hoger onderwijs op deelstaatniveau geregeld, terwijl de anti-discriminatiewetten waarop afgewezen buitenlandse studenten zich beroepen, federaal zijn vastgelegd.

Een geweigerde Duitse studente dreigde enige weken geleden de republiek Oostenrijk aan te klagen wegens discriminatie. Ze wilde alsnog worden toegelaten voor een studie medicijnen aan de universiteit van Wenen.

Vijandige reacties

De klacht van de studente, die zich in de media bediende van het pseudoniem Astrid, leidde tot grote ophef in zowel Oostenrijk als Duitsland. De overwegend vijandige Oostenrijkse reacties leidden tot verbazing bij Astrid: “Ik wilde alleen aantonen hoe onrechtvaardig de huidige regeling is.”

De Oostenrijkse universiteiten en regering blijven bij hun maatregelen. Want, zo luidt het argument, als vooral Duitsers in Oostenrijk bijvoorbeeld medicijnen studeren, vergrijst het Oostenrijkse artsenbestand omdat er geen vers bloed bijkomt.

In de aangepaste wet op het Hoger Onderwijs heeft Wenen het aantal studieplaatsen voor een medicijnenstudie verruimd van 1500 naar ruim 2400. Hierdoor zou het argument voor een beperkt aantal buitenlandse studenten moeten komen te vervallen, maar de Oostenrijkse regering is dat vooralsnog niet van plan.

Aan de universiteit van Salzburg bijvoorbeeld, is van de eerstejaars studenten psychologie tweederde Duits. De regering wil hier een einde aan maken. Duitsers die komend jaar in deze Oostenrijkse grensstad willen studeren, kunnen beter een alternatief achter de hand houden.

Verdere druk van Astrid zal Wenen in ieder geval niet meer ondervinden. De Duitse studente heeft besloten haar klacht in te trekken, nu ze uiteindelijk toch terecht kan op een universiteit in haar eigen land. Maar daar zal ze in tegenstelling tot in Oostenrijk, wel collegegeld moeten betalen.

                                                   Spiegel Online / Frankfurter Rundschau Online

Afbeelding:

Hun, www.flickr.com°¬