CDU en SPD helemaal op elkaar uitgekeken
Nieuws

Kanselier Angela Merkel (CDU) en SPD-partijleider Kurt Beck winden er geen doekjes meer om: de partijen zijn klaar met elkaar. Merkel zei gisteravond in een interview op de ARD dat haar partij na de verkiezingen van 2009 met de liberale FDP verder wil. “Dat is een zeer realistisch doel”, aldus de kanselier. Ze verdedigde de grote coalitie weliswaar nog door te zeggen dat de huidige regering veel heeft bereikt en nog veel van plan is, maar de boodschap was duidelijk: “We vechten nu dus voor een andere coalitie.”   

Beck koos de tweede Duitse publieke zender ZDF als platform voor zijn boodschap. Ook zijn partij gaat liever op zoek naar een andere regeringspartner na de verkiezingen. Die Linkspartei is wat hem betreft nog steeds geen optie, maar Die Grünen wel. “Ik vind dat de rood-groene coalitie geweldig werk heeft gedaan en dat kun je zien aan de huidige arbeidsmarkt en de conjunctuur.” SPD en Groenen regeerden samen van 1998 tot en met 2005 onder kanselier Gerhard Schröder.

Verkiezingscampagne

Ook lonkt de SPD naar de FDP. Als de sociaaldemocraten samen met de Groenen niet genoeg stemmen krijgen om een regering te vormen, kunnen de liberalen wat Beck betreft de derde partner zijn. Hijzelf benadrukte goede ervaringen met de FDP te hebben opgedaan als minister-president in Rijnland-Pfalz. Daar regeerde hij van 1994 tot 2006 met de liberalen.

Met de openlijk uitgesproken onderlinge afkeer lijkt de verkiezingscampagne voor volgend jaar begonnen. De Duitsers moeten in september 2009 naar de stembus. Het is overigens niet ondenkbaar dat de kiezer de huidige coalitiegenoten net als in 2005 toch weer tot elkaar veroordeelt.

Verstandshuwelijk

CDU/CSU en SPD hadden in 2005 ook heel andere plannen dan samen regeren. De christendemocraten wilden liever met de FDP aan de slag en de sociaaldemocraten hadden graag de rood-groene coalitie voortgezet. Getalsmatig zaten die combinaties er echter niet in. Een verbintenis uit liefde is het daarna ook nooit geworden.

Desalniettemin hebben beide partijen een aantal grote problemen die al jaren speelden aangepakt, zoals de gezondheidszorghervorming en de herziening van het federale stelsel. Ook voldeed Duitsland, zoals in 2005 in het regeerakkoord was afgesproken, de afgelopen twee jaar aan de normen van het Europese stabiliteitspact en beleefde de economie een opleving.

Vanaf het begin hebben beide partijen echter met elkaar in de clinch gelegen. Of het nu ging om belastingpolitiek, energiebeleid, minimumloon, binnenlandse veiligheid, buitenlandse betrekkingen met landen als Syrië of mensenrechtenkwesties: er lijken soms meer onderwerpen te zijn waar ze het niet over eens zijn dan waarin ze elkaar wel kunnen vinden.

Gekift

Ook op persoonlijk vlak liggen de sociaal- en christendemocraten elkaar vaak niet. Beck omschreef het dit weekend op tv als een “kat en muis-relatie”. De coalitiegenoten maken elkaar steeds weer opnieuw verwijten. De CDU vindt de SPD al langer intern te verdeeld en de sociaaldemocraten wijzen nu op de onenigheid tussen CSU en CDU over het belastingbeleid.

Een andere ruzie legde de verhitte verhoudingen tussen beide partijen al eerder bloot. In mei maakt de SPD bekend met een eigen kandidaat, Gesine Schwan, aan de presidentsverkiezingen mee te doen. Ook die verkiezingen vinden volgend jaar plaats. De CDU nam dit de sociaaldemocraten zeer kwalijk en zag het als een motie van wantrouwen tegen de eigen kandidaat, de huidige president Horst Köhler. Het gekift daarover wist Merkel toen nog af te kappen met de mededeling dat het land geregeerd moest worden.

Beck of Steinmeier

Wie het namens de SPD volgend jaar september tegen Merkel gaat opnemen, is overigens nog steeds niet bekend. Beck wilde daar ook gisteren op de ZDF niet veel over zeggen. De strijd gaat tussen Beck zelf, die niet erg populair is, en minister van Buitenlandse Zaken Frank-Walter Steinmeier, die als technocraat te boek staat. Verschillende Duitse media houden het erop dat het pleit al beslecht is in het voordeel van Steinmeier, maar de mogelijkheid dat het een andere, relatieve buitenstaander in de SPD wordt, bestaat ook nog steeds. Beck wil pas in september, na de deelstaatverkiezingen in Beieren, bekend maken wie het wordt.

Als er op dit moment verkiezingen zouden worden gehouden, zou de SPD onder de 30 procent van de stemmen uitkomen. In 2005 haalde de partij 34 procent. De CDU staat in de peiling van vooraanstaand opiniebureau Infratest Dimap op 37 procent. In 2005 was dat 35 procent.

                                                                      Spiegel Online / Welt.de / Zeit.de

Afbeeldingen:

Merkel: world economic forum, www.flickr.com
Beck: dream4akeem, www.flickr.com