Die Linkspartei.PDS

Die Linkspartei.PDS is een op 15 juni 2005 opgericht, linksgeoriënteerd samenwerkingsverbond tussen de nieuwe, West-Duitse partij WASG (Wahlalternative Arbeit und Soziale Gerechtigkeit) en de Oost-Duitse PDS, de opvolger van de communistische partij SED uit de DDR.

De partijen hebben daarmee besloten samen aan de verkiezingen van september mee te doen, hoewel ze formeel (nog) niet zijn gefuseerd. WASG-leden zullen zich verkiesbaar stellen op open lijsten van de PDS. Daartoe heeft deze laatste partij op het partijcongres van 17 juli besloten haar naam te veranderen in Die Linke.PDS ofwel Die Linkspartei. Deze overkoepelende naam vervangt de voorlopige naam Demokratische Linke.PDS. De partijen zullen vóór 2007 uitsluitsel geven over een eventuele fusie.

De West-Duitse WASG had de naamsverandering als voorwaarde gesteld om aan deze constructie mee te doen. Ze vreesde dat het verbond onder de naam PDS, dat in het Westen van Duitsland nog altijd herinneringen oproept aan de communistische DDR, veel kiezers zou afschrikken. De regionale afdelingen mogen nu zelf beslissen of ze onder Die Linkspartei of onder Die Linke.PDS de verkiezingen in gaan.

Onvrede

De WASG is opgericht door voormalige SPD-ers en vakbondsleden uit onvrede over de hervormingen van rood-groen. De partij heeft meer dan negenduizend leden. Bij de deelstaatverkiezingen in Noordrijn-Westfalen in mei 2005 haalde zij 2,2 procent van de stemmen.

De PDS, die op het partijcongres van 17 juli besloot haar naam te veranderen in Die Linke.PDS ofwel Die Linkspartei, vertolkt vooral het gevoel van verlangen van veel oudere Oost-Duitsers naar de in 1990 verdwenen DDR. De partij heeft zestigduizend leden en beschikt over solide steun van kiezers in de Oost-Duitse deelstaten. Momenteel bezet de PDS 2 zetels in de Bondsdag.

Protestgeluid

Het samenwerkingsverbond beschikt (nog) niet over een gemeenschappelijk programma. Beide partijen hebben nog geen tijd gehad om het hierover eens te worden. Het PDS partijcongres zal begin augustus stemmen over het verkiezingsprogramma. Duidelijk is dat Die Linkspartei vooral het protestgeluid wil vertolken van Duitsers die ontevreden zijn over de hoge werkloosheid en de bezuinigingen op werkloosheidsuitkeringen en pensioensgelden. De hervormingswetten Hartz IV moeten volgens Die Linkspartei geheel herzien worden. Het verbond zegt na de verkiezingen in de oppositie te willen.

Aangaande het buitenlandse beleid is Die Linkspartei van mening dat Duitsland geen permanente zetel in de VN-veiligheidsraad moet krijgen. In plaats daarvan moet het land zich inzetten voor meer invloed van de derde wereld binnen de Verenigde Naties. 

Het verbond wordt aangevoerd door voormalig SPD-voorzitter Oskar Lafontaine en ex-PDS-voorzitter Gregor Gysi. Lafontaine, die sinds hij in 1999 uit de SPD stapte onophoudelijk kritiek levert op de SPD en kanselier Schröder, is inmiddels lid van de WASG. Onder oudere SPD-leden geniet hij aanzien als sociaal bewogen politicus. Onlangs oogstte hij echter brede kritiek met zijn opmerking dat Duitse arbeidsplaatsen steeds vaker worden ingenomen door “Fremdarbeiter”. Dit is de betiteling van mensen die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de nazi’s tewerk werden gesteld, maar wordt soms ook als synoniem gebruikt voor gastarbeiders.

Peilingen

Het verbond kon in juni/juli nog rekenen op 11 procent van de stemmen, maar heeft in de peiling van eind augustus 3 procent verloren. Toch is het allerminst uitgesloten dat Die Linkspartei na SPD en CDU de derde partij van Duitsland zou kunnen worden.

Lees meer over de achtergrond van de PDS in het naslagwerk