Dag van de Duitse taal 2021 draait om uitwisseling

Veel scholen moesten hun excursies, stedentrips en uitwisselingen in Duitsland afgelopen jaar afzeggen door corona. Nu het weer kan, wil de Actiegroep Duits grensoverschrijdende ontmoetingen stimuleren en heeft daarvoor de website Austausch.nl gelanceerd. “Austausch, oftewel uitwisseling, is voor scholieren het meest leerzaam”, aldus Sabine Hageneuer van de Zentrale für das Auslandsschulwesen in Den Haag in het persbericht van de Actiegroep Duits. “Om elkaars taal en cultuur te leren waarderen en elkaar daardoor beter te begrijpen, moet je elkaar ontmoeten. Daarmee kom je dichter bij elkaar en leg je de basis voor een duurzame relatie.” 

Austausch is ook het thema van de online quiz die docenten Duits vandaag met hun leerlingen kunnen spelen. Nieuw dit jaar is een digitale escaperoom, waarbij het eveneens draait om uitwisseling.

Lerarentekort

Belangrijkste probleem voor het vak Duits op school is het lerarentekort. Slechts iets meer dan honderd studenten beginnen jaarlijks aan een lerarenopleiding Duits op HBO of universiteit, schat het Duitsland Instituut op basis van cijfers van het DUO. Een aanzienlijk percentage, meer dan 20 procent, valt uit. Jaarlijks komen er veel te weinig nieuwe docenten bij, minder dan er met pensioen gaan. In 2025 zal voor het schoolvak Duits 10 procent van de vacatures onvervuld blijven, heeft onderzoeksbureau Centerdata becijferd.

Ondanks allerlei projecten en pogingen om zij-instromers en native-speakers voor het onderwijs klaar te stomen, is de trend nog niet gekeerd. "We hebben een nationaal programma nodig", zei directeur Ton Nijhuis van het Duitsland Instituut woensdagmorgen op BNR. "Dat geldt overigens ook voor Frans en Nederlands."

Opmerkelijk genoeg is Nederlands als schoolvak in Noordrijn-Westfalen heel populair. 29.000 leerlingen in die deelstaat volgen Nederlands als keuzevak volgens de Nederlandse Taalunie. In de andere aan Nederland grenzende deelstaat Nedersaksen zijn dat nog eens 6.000.

Handel en cultuur

Duits is natuurlijk niet alleen voor scholieren relevant. De Actiegroep Duits, waar ook de Duits-Nederlandse Handelskamer deel van uitmaakt, wijst er op dat Duitsland de belangrijkste handelspartner is van Nederland en het bedrijfsleven veel te winnen heeft bij voldoende personeel met duitskennis. 

Het Duitsland Instituut breekt een lans voor Duitskennis om de horizon te verbreden en ook te kunnen volgen wat er in de Duitse cultuur en wetenschap gebeurt. 

In de afgelopen jaren hebben we op Duitslandweb meerdere mooie pleidooien voor het Duits gehad. Zoals vorig jaar de column 'Blikverruimend' van Karolien Berkvens: “Het leren van Duits, het lezen van een roman, beide stellen ze je in staat de werkelijkheid vanuit een (net iets) ander perspectief te bekijken.”

Mooi is ook de audiocolumn van filosoof Maarten Doorman over kracht van lezen en de literatuur. En over hoe verrijkend het is om Duitse kranten te kunnen lezen.

In 2020 verzamelde de redactie ter inspiratie boekentips bij de medewerkers van het Duitsland Instituut. Van 'De Toverberg' van Thomas Mann tot 'Generation Golf' van Florian Illies. Dit zijn onze favoriete Duitstalige boeken

Meedoen aan de Dag van de Duitse taal kan iedereen, ook buiten het onderwijs. Zet een Duits liedje op, deel uw grappigste Duitse woord of uw lievelingswoord op Twitter, speel de quiz of pak een boek.