Dertien Duitse dialecten met uitsterven bedreigd
Nieuws
Achtergrond - 20 februari 2009
(20 februari 2009) De Beierse en Friese taal dreigen uit te sterven. Hiervoor waarschuwt de cultuurorganisatie van de VN, Unesco. “De dood van een taal betekent ook het verdwijnen van cultureel erfgoed”, aldus de Unesco.
Van de naar schatting zesduizend talen die op aarde worden gesproken, dreigen er 2500 te verdwijnen. Dit staat in de 'wereldatlas van bedreigde talen' die de Unesco gisteren in Parijs presenteerde.
In Duitsland zijn dertien talen bedreigd. Naast het Beiers en een aantal Friese talen gaat het ook om het Kölsch (het dialect van Keulen), Oost-Frankisch, Nedersaksisch, Sorbisch, Alemannisch en het jiddisch.
Het Oost-Fries wordt in zijn oorspronkelijke vorm nog maar door zo’n duizend mensen gesproken. Samen met het Sorbisch (dat nog zo’n twintigduizend mensen beheersen) wordt het Fries daarom officieel door de VN gestimuleerd.
Kölsch en Bairisch
Een aantal van de dertien Duitse dialecten loopt niet direct gevaar. Zo wordt het Kölsch door lokale verenigingen in stand gehouden. Het Bairisch, de officiële naam van het Beierse dialect, wordt nog door zo’n zestien miljoen mensen gesproken – en dat terwijl Beieren maar 12,5 miljoen inwoners telt. Veel Bairisch-sprekenden wonen in Oostenrijk.
Overigens behoren het Nedersaksisch, het Kölsch en het jiddisch ook tot de in totaal zes bedreigde Nederlandse dialecten. De andere talen die in Nederland gevaar lopen zijn het West-Vlaams, het West-Fries en het Romanes, de taal van de Roma en de Sinti.
In de afgelopen drie generaties zijn wereldwijd al zo’n tweehonderd talen uitgestorven. Zo verdween het Eyak, een Alaskische taal, toen de laatste persoon die de taal beheerste, Marie Smith Jones, stierf. De grootste bedreigingen voor talen zijn oorlogen en verdrijvingen. Ook de wens om te integreren draagt bij aan het verdwijnen van dialecten.
Spiegel Online / Sueddeutsche.de / Deutsche Welle
Zie ook
De Unesco wereldatlas van bedreigde talen
Sprechender Sprachatlas von Bayern
Afbeelding:
Reacties
Een rasechte Hamburger van de oude stempel heeft ooit eens gezegd dat het Hamburgs dialect sterk lijkt op het Gronings. Zo heb ik een voorstelling. Klinkt erg muzikaal !