Achtergrond

De biotechnologie in Duitsland en Nederland is de laatste jaren in een stroomversnelling geraakt. Wetenschappers komen tot nieuwe inzichten en methodes, om tot nu toe ongeneeslijke ziekten (zoals bijvoorbeeld Parkinson) te kunnen genezen. Voor dit soort onderzoek is het echter nodig om gebruik te maken van erfelijk, menselijk materiaal, zoals embryo's en stamcellen. Hiermee zijn natuurlijk ethische discussies verbonden. Deze technologie zal immers niet alleen gebruikt worden voor onderzoeksdoeleinden maar creëert ook mogelijkheden voor prenatale diagnostiek en het veranderen van erfelijk materiaal.

Blastula of blastocyst, 'kiemblaasje' Het embryo na enkele tientallen celdelingen waarna het bestaat uit 70-100 cellen. De blastula/blastocyst…

Enquete-Kommission 'Recht und Ethik der modernen Medizin' De Enquêtecommissie…

Toen de Nederlandse Tweede Kamer in november 2000 het wetsvoorstel 'Toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding' goedkeurde ontstond er in Duitsland een golf van kritiek. Politici van vrijwel alle partijen, artsen en vertegenwoordigers van de kerken reageerden verontrust en vaak ronduit emotioneel op het voorstel. Sinds april 2002 is de Nederlandse Euthanasiewet van kracht. Christoph Meyer kijkt terug en schetst een beeld van de verschillende reacties en de discussie in Duitsland.

Voor een land dat er zo trots op is alles bespreekbaar te maken, valt de inhoud van het Nederlandse bio-ethische debat nogal tegen. Of het nu gaat om pre-implantatiediagnostiek, euthanasie of onderzoek op embryonale stamcellen: de dapper discussiërende Nederlanders debatteren hoofdzakelijk door vreselijke ziektes en tragische gevallen aan te slepen. Losse casussen in plaats van hoofdlijnen bepalen zo het debat, en in plaats van de angst voor leed te benoemen, wordt deze ongegeneerd gebruikt. Het resultaat is altijd hetzelfde: in Nederland mag uiteindelijk, onder strenge voorwaarden en onder toezicht van een ethische commissie, alles

De Duitse angsten Tijdens een gezellige Duits-Nederlandse culturele ontmoeting onlangs in het Amsterdamse Odeon-theater werd…

De redactie vroeg twee Nederlandse journalisten om een opiniestuk over het bio-ethiek debat in Nederland en Duitsland. Annemieke Hendriks, freelance journaliste voor o.a. De Groene Amsterdammer en Gerbert van Loenen, Nederlands correspondent voor Trouw in Berlijn: twee Nederlandse journalisten die de discussie in de twee landen goed kennen maar verschillend beleven.

Mentaliteit

(26 april 2002) De laatste deelstaatverkiezingen in Duitsland voor de landelijke verkiezingen - komende september - vonden afgelopen zondag plaats in Sachsen-Anhalt. Vandaar dat de analytici op volle sterkte waren uitgerukt om de campagne en de uitslag van hun oordeel te voorzien. Sven Crefeld keek over hun schouder mee.

(12 april 2002) De Duitse keizer is er niet meer. Er zijn ook geen rijkspresidenten meer, want het land heeft met de macht van deze mannen - de laatste waren Keizer Wilhelm II en Rijkspresident Paul von Hindenburg - slechte ervaringen opgedaan. De eerste leidde Duitsland naar de Eerste Wereldoorlog, de andere gaf de functie van Rijkskanselier in januari 1933 over aan Adolf Hitler.