Politieke wederopbouw
Stunde Null: 1945-1949

In de Sovjetzone kreeg de communistische partij (KPD), gesteund door de Sovjets, al snel een overheersende positie. Zoals de latere leider van de DDR Walter Ulbricht het uitdrukte: "Het moet er democratisch uitzien, maar wij moeten alles in de hand hebben." Politieke tegenstanders werd zoveel mogelijk het zwijgen opgelegd.

In april 1946 werden onder grote druk van de Sovjet-bezetters de KPD en de socialistische SPD samengevoegd tot één partij, de Sozialistische Einheitspartei Deutschlands (SED). In theorie kregen de SPD'ers evenveel zeggenschap als de communisten, maar in de praktijk hadden laatstgenoemden de macht. In de loop van 1947 werden geleidelijk de andere politieke partijen in de oostelijke zone uitgeschakeld.

In de westelijke zones werd de politieke wederopbouw vanuit de deelstaten georganiseerd. De leidende partijen waren de SPD van socialist Kurt Schumacher en de Christlich Demokratische Union (CDU) onder leiding van Konrad Adenauer, de voormalige burgemeester van Keulen.

In 1946 vonden er verkiezingen plaats voor de gemeenteraden en deelstaatparlementen. Na een harde verkiezingsstrijd kreeg de CDU 30 procent van de stemmen. De SPD kreeg 28 procent.

Na de samenvoeging van hun zones in 1947 wilden de Britten en Amerikanen de Duitse politici betrekken bij de economische politiek. Ze nodigden hen uit zitting te nemen in een centrale economische raad die als een soort ministerie van Economische Zaken fungeerde.

Ondertussen werd het steeds duidelijker dat er van een Duitse vereniging voorlopig geen sprake zou zijn. De tegenstelling tussen oost en west nam alleen maar toe. Een jaar na de blokkade van Berlijn besloten de Amerikanen dat het tijd werd om een zelfstandige Duitse staat in de westelijke zones op te richten.